ادویه جامائیکا جرک یک ادویه جامائیکایی بسیار معروف است، که تاریخچه طولانی دارد. حتی می‌توان گفت دستور پخت کباب کردن گوشت در باربیکیو، به نوعی مدیون این ادویه است. فلفل کاین، زیره، جوزهندی، دارچین، پاپریکا دودی، آویشن و شکر قهوه‌ای عناصر شاخص این محصول به حساب می‌آید. این ادویه یکی از خوش‌طعم‌ترین چاشنی‌ها برای مرینیت کردن انواع گوشت و تهیه انواع سس به حساب می‌آید. همچنین این ادویه را می‌توان با مواد دیگر ترکیب و به عنوان چاشنی در کنار غذاهای مختلف سرو کرد.
تاریخچه
خواستگاه ادویه جامائیکا جرک همانطور که از اسمش می‌توان حدس زد، کشور جامائیکا است. البته در آن زمان کشور جامائیکا به معنای فعلی وجود نداشته و در واقع منطقه‌ایی به نام کارائیب بوده است. این ادویه از همان منطقه کارائیب می‌آید. ریشه لغت جرک هم به یک سبک پخت‌و‌پز بومی جامائیکایی اشاره دارد. در این سبک ترکیب ادویه‌ها را به صورت خشک به گوشت مالیده، در برگ درختان می‌پیچند و در چاله‌هایی که در زمین کنده شده است، روی زغال قرار می‌دهند. سپس روی آن را با برگ یا چوب می‌پوشانند، تا گوشت کاملا مغزپخت شود. این یک روش خیلی بدوی و بومی است. به همین دلیل وقتی اسپانیایی‌ها به سواحل آمریکای جنوبی حمله کردند و متوجه شدند، که قبایل آرونا و تاینو از این روش استفاده می‌کنند، آن را به دستورپخت‌های خود اضافه کردند. بعدها اسپانیایی‌هایی در این مناطق ساکن و ماندگار شده، مارون نام گرفتند. پس از آن انگلیسی‌ها به سمت قاره آمریکا حرکت کرده و برده‌داری را در این نواحی رواج دادند. برده‌های آفریقایی هم با مردمان این منطقه ارتباط برقرار کردند.
چون ترکیب جامائیکا جرک شامل نوعی فلفل بومی همان منطقه به اسم اسکاچ بونت بود، به مذاق این دو گروه خوش آمده و از آن به عنوان تبادل فرهنگ غذایی استفاده کردند. بعد از این که این ادویه بین ملت‌های جدید مقبول شد، بخشی از برده‌ها شروع به فرار کرده و به مناطق جنگلی پناه بردند. در این شرایط تنها راه تغذیه این افراد در جنگل این بود که خوک، پرنده و حیوانات کوچک را شکار کنند و آن را بپزند. یکی از دلایلی که روش ادویه مالیدن و دفن کردن گوشت در گودال رواج پیدا کرد، این بود که گوشت در گودال بدون این که هیچ دودی بیرون بدهد، پخته می‌شد. در واقع آن‌ها گودالی می‌کندند و بعد از قرار دادن گوشت در آن، رویش را می‌پوشاندند. در نتیجه دود ناشی از این آتش بلند نمی‌شد و جای آن‌ها به اصطلاح لو نمی‌رفت. این تکنیک که بردگان فراری از تاینوها و مارون‌ها آموخته بودند، وقتی ضرورت حفظ جان برطرف شد، به یک روش محبوب و مقدس تبدیل شد. چرا که آن‌ها خود را مدیون این روش می‌دانستند. پس کم کم این روش گسترش پیدا کرد، تا جایی که در بسیاری از کشورهای منطقه کارائیب در قرن 17 و 18، زمانی که افراد به شکار می‌رفتند، گوشتش را با این ادویه و سس‌هایی که از این ادویه درست شده بود، مزه‌دار کرده و آن را خیلی آهسته روی حرارت ملایم چوب پیمینتو می‌پختند. به این ترتیب گودال ابتدایی به یک منقل یا باربیکیو تبدیل شد.
با دست به دست شدن این ادویه، فرمول آن تغییر کرد و حالا دیگر از گیاهان بومی آمریکای جنوبی هم در آن استفاده می‌کردند. این ترکیبی شد که با پایه تندی که داشت، خیلی معطر بود و هرنوع گوشتی را می‌شد با آن طبخ داد. در آن زمان یکی از معروف‌ترین دستور غذاهایی که با این ترکیب خیلی معروف شد، مرغ دودی بود که آوازه‌اش به کشورهایی مثل فرانسه و مستعمرات فرانسوی کارائیب، مانند مارتینیک و گوادلوپ هم رسید. این دستور پخت شبیه مرغ سنتی جامائیکایی است.
بعد از اینکه در قرن 17 جنگ بین انگلیس و اسپانیا در سواحل جامائیکا صورت گرفت، یک گروه دیگر از ملت‌ها به منطقه وارد شده و با این ترکیب آشنا شدند. این افراد بعد از برگشت به اروپا، این ادویه را گسترش دادند. وقتی مسیر این گسترش را دنبال می‌کنیم متوجه می‌شویم که همان استعمارگران اولیه و برده‌های آفریقایی، این ترکیب را جهانی کردند. چرا که تمام افرادی که این ترکیب را با خود به اروپا برده‌اند، یا کم کم آن را به فراموشی سپرده یا اجزای آن را به نحوی تغییر داده‌اند، که دیگر اصالت دستور اولیه را نداشته است.
امروز جامائیکا جرک به دستور غذایی گفته می‌شود که انواع گوشت با این ترکیب مزه‌دار و سپس کبابی و دودی می‌شود. مزه تند و تیز، ویژگی متمایز این دستور پخت است. دستور پخت‌های فعلی کاملا منطبق بر همان دستور قدیمی است، که با سبزیحات معطر، سیر، پیازچه و دارچین طعم‌دار شده است و برای مزه‌دار کردن غذاها به کار می‌رود. این ادویه امروز به اندازه‌ای معروف شده، که جایگاه خاصی در مراسم‌های باربیکیو و پخت و پز روی آتش زغال پیدا کرده است.
ترکیبات
ترکیبات ادویه جامائیکا جرک عبارتند از: پودر پیاز، سیر، فلفل کاین، زیره، جوزهندی، جعفری، پوست پرتقال، دارچین، پاپریکا دودی، آویشن و شکر قهوه‌ای
این ادویه طعم تند و تیزی دارد و علاوه بر از بین بردن بوی زهم گوشت، عطر و طعم خاصی به آن می‌بخشد. البته وجود شکر قهوه‌ای، دارچین و پودر پیاز تندی این ادویه را متعادل کرده و به هیچ عنوان زننده نیست.
روش استفاده
موارد استفاده از ادویه جامائیکا جرک عبارتند از: مرینیت گوشت و مرغ، استیک، سس، ساندویچ
شما می‌توانید گوشت را به راحتی با استفاده از این ادویه مالش داده و برای طبخ آماده کنید. همچنین می‌توانید از این ادویه در تهیه سس و چاشنی که قرار است مرغ یا گوشت را در آن بخوابانید، استفاده کنید. یک راه دیگر برای استفاده از این ادویه، مخلوط کردن آن با مواد دیگر و تهیه سس یا چاشنی است، که در کنار غذاهای پروتئینی سرو می‌کنید. همچنین می‌توانید این ادویه را با نمک‌های دودی مخلوط کرده و ترکیبی بی‌نظیر تهیه کنید. در نهایت می‌توان این ادویه را به عنوان چاشنی ساندویچ به کار برد.