تاریخچه
به جرات می‌توان گفت که اولین چاشنی مورد استفاده در آبگوشت، زردچوبه بوده است. تا پیش از آن یعنی از قرن هشتم هجری که مردم شروع به طبخ آبگوشت به عنوان غذای اصلی کرده‌اند، تنها از پیاز برای بهتر کردن طعم آبگوشت استفاده می‌کرده‌اند. آن زمان به جای آبگوشت از اسم شورباج و یخنی یا نخودآب برای نامیدن این غذا استفاده می‌شده است. هرچند امروز هم در شهرهایی مثل کازرون و شیراز به آبگوشت یخنی می‌گویند. سال‌های بعد قشر کارگر جامعه گوشت را با حبوبات و زردچوبه و البته مقداری پیاز برای از بین بردن بوی زهم گوشت می‌پختند. این یک غذای آسان و در عین حال مقوی بوده است. یعنی خیلی از مردم صبح قبل از این که از خانه خارج شوند، این غذا را بر روی شعله ملایم مانند تنور به اصطلاح بار می‌گذاشته و هنگام برگشت به خانه غذای آماده را میل می‌کرده‌اند. بعدها رب گوجه هم به چاشنی‌های این غذا اضافه شد. امروز هر منطقه‌ای در ایران دستور پخت خاص خود را برای طبخ آبگوشت دارد. با این حال آبگوشت بدون اضافه کردن چاشنی‌هایی که در طول زمان تغییر کرده است، مانند فلفل در زمان صفویه و قاجار و یا لیمو امانی و شنبلیله و همچنین سبزی‌های معطر، آبگوشت نمی‌شود.
ترکیبات
ترکیبات ادویه آبگوشت عبارتند از: تخم گشنیز، زردچوبه، زیره، لیمو امانی، سیر، پیاز، هل، جوزهندی، دارچین و فلفل سیاه
مواد و اجزایی که در این محصول به کار رفته است چند کارکرد مهم دارد. اول از همه این که بوی زهم گوشت و حتی بوی ناخوشایندی که گاهی از پخته شدن گوجه و پیاز یا حبوبات حاصل می‌شود، به وسیله این ترکیبات کاملا از بین می‌رود. دوم این که آبگوشت و خورش بوسیله این ادویه‌ها به اصطلاح غلیظ و لعاب‌دار می‌شود. سومین مزیت استفاده از این چاشنی، این است که طعم اصلی غذا تغییر نمی‌کند. خیلی از آدم‌ها از اینکه طعم اصلی و سنتی غذاهایی مانند قورمه سبزی، کباب یا آبگوشت تغییر کرده و مزه ادویه‌های بی‌ربط چشیده شود، متنفرند. این ادویه خاصیتی دارد که مزه اصلی غذا را تغییر نداده و در عوض به بهتر شدن مزه اجزای غذا و ترکیب آن‌ها در کنار هم کمک می‌کند.
روش استفاده
موارد استفاده از این ادویه عبارتند از: آبگوشت و انواع خورش
راه‌های مختلفی برای اضافه کردن ادویه آبگوشت به این غذا وجود دارد. اما باید بدانید که چه شما آبگوشت را به صورت سنتی با نان سرو کنید، و چه قصد تهیه چلوگوشت مجلسی را داشته باشید؛ این ادویه به کارتان می‌آید.
در روش سنتی تهیه آبگوشت زمانی که دنبه را از قابلمه خارج کرده و به همراه رب گوجه و زردچوبه می‌کوبید، باید مقدار مناسب از این ادویه را هم به آن اضافه کنید. اما حتی اگر قرار است ماهیچه را بدون حبوبات یا رب گوجه در کنار پلو بپزید، می‌توانید ادویه آبگوشت را از ابتدای پخت به آن اضافه کنید. به این ترتیب حتی اگر آبگوشت شما تنها شامل گوشت، آب و ادویه آبگوشت زیما باشد؛ نتیجه رضایت‌بخش و حتی فوق‌العاده خواهد بود.
در ضمن شما می‌توانید در مرحله تفت دادن پیاز برای درست کردن انواع خورش، کمی از این ادویه را به غذا اضافه کنید. مطمئنا پس از اضافه کردن ادویه آبگوشت به خورش، طعم متفاوت و دلچسبی را تجربه می‌کنید.