پرک گلپر یک ادویه گل‌دار بومی ایران است، که به صورت وحشی در مناطق کوهستانی می‌روید. پرک گلپر عطر بسیار قوی و منحصر به فرد دارد، که آن را به یکی از معطرترین چاشنی‌ها برای انواع سبک آشپزی تبدیل کرده است. در کنار فواید زیادی که پرک گلپر دارد، طبع گرم و قابلیت دفع نفخ بیشتر از همه به کار می‌آید. به همین دلیل در کنار باقالی یا سیب‌زمینی سوخاری حتما چاشنی گلپر سرو می‌شود.
تاریخچه
بسیاری از باستان‌شناسان معتقدند گلپر یکی از قدیمی‌ترین گیاهانی است، که توسط نوع بشر شناخته شده است. تاریخچه این محصول طبیعی به حدود 6000 سال پیش برمی‌گردد. این گیاه نه تنها توسط انسان، بلکه توسط پروانه‌ها و گوسفندها در صورت احساس بیماری مورد استفاده قرار می‌گیرد. این گیاه از روزگار قدیم برای درمان مشکلاتی مانند التهاب و همچنین عفونت‌های قارچی استفاده می‌شده است. گلپر در کشور ایران به وفور یافت می‌شود و در آب و هوای مرطوب رشد می‌کند. در فصل بهار در مناطقی با ارتفاع زیاد و آب فراوان مانند رودخانه‌های اطراف شمشک، گچسر، دیزین و تونل کندوان رشد کرده و از این مناطق به سایر نقاط ایران ارسال می‌شود. این گیاه یک گل بسیار زیبا و شبیه چتر است. قطر گل‌ها گاهی به بیش از 50 سانتی‌متر می‌رسد. گل‌های سفید این گیاه در خرداد و تیر شکوفه می‌دهد و شهریور زمان برداشت آن است. این گیاه به داشتن عطر زیاد معروف است و در انواع خورش‌ها، سبزیجات بخارپز و فست فود کاربرد دارد.
خواص
گلپر را محصولی مفید برای زیاد کردن شیر مادران شیرده، تقویت حافظه و درمان بیماری صرع می‌دانند. اما مهم‌ترین فواید گلپر برای سلامتی عبارتند از:
پیشگیری از بسیاری از بیماری‌ها مانند سرطان
مقادیر بالای آنتی‌اکسیدان موجود در این گیاه تاثیر زیادی بر رادیکال‌های آزاد داشته و در نتیجه احتمال ابتلا به هر گونه بیماری مزمن مانند سرطان را کاهش می‌دهد.
کاهش التهاب
این گیاه دارای خواص ضدالتهابی است در درمان عوارض بیماری‌هایی آرتریت و روماتیسم موثر شناخته می‌شود.
ضد میکروب و ضد ویروس
این گیاه دارای اثرات ضد میکروبی و ضد ویروسی است و بر همین اساس در درمان زخم‌ها و عفونت‌ها مفید است.
کاهش نفخ
یکی از خواص این محصول کاهش نفح و گاز معده است. به همین دلیل از این ماده در تهیه غذاهای نفخ‌دار استفاده می‌شود.
تقویت قلب
تحقیقاتی که روی گروه‌هایی از بیماران مبتلا به عروق قلبی انجام گرفته است نشان می‌دهد که این محصول سطح تری‌گلیسیرید را کاهش می‌دهد. در نتیجه می‌توان پرک گلپر را یکی از محصولات طبیعی مفید برای قلب دانست.
روش استفاده
موارد استفاده از گلپر عبارتند از: مرینیت، سبزیجات سوخاری یا بخارپزشده، باقالی، سوپ و آش، ترشی و شوری، استیک و انواع خورش
خوبی پرک گلپر این است که می‌توان آن را به عنوان یک ضدنفخ قدرتمند در انواع غذاها و خوراک‌های سبک به کار برد. پرک گلپر کاربردهای فراوانی دارد که از آن میان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- پخت حبوباتی مانند لوبیا و عدس و یا سرو آن بدون پرک گلپر اشتباه است. این محصول هم عطر و طعم حبوبات را بهتر می‌کند و هم سردی طبع و نفخ ناشی از آن را به شدت کاهش می‌دهد.
- یکی از جذاب‌ترین چاشنی‌های سیب‌زمینی سرخ‌شده، کبابی یا حتی بخارپز، پرک گلپر است.
- آش و سوپ و غذاهای آب‌دار را می‌توان با کمک پرک گلپر مزه‌دار کرد.
- یکی از محبوب‌ترین کاربردهای این محصول، پاشیدن گلپر روی باقالی پخته‌شده است.
- یکی از رایج‌ترین کاربردهای پرک گلپر در تهیه انواع ترشی به خصوص ترشی بادمجان است.
- سرو کردن یک کاسه انار با پرک‌های گلپر، می‌تواند یک آیتم جذاب و خوشمزه برای مهمانی‌های شما باشد.
- یکی از کاربردهای جذاب غلاف گلپر این است که آن را با دانه‌های اسفند مخلوط کرده تا عطر دلچسبی به فضا ببخشد.