در این مطلب می‌خوانید:
کهیر پوستی معمولا به صورت راش برجسته و خارش‌دار بر روی پوست بروز پیدا می‌کند. دلیل ایجاد کهیر پوستی می‌تواند قرار گرفتن در معرض یک آلرژن، یک محرک فیزیکی مانند لباس تنگ، یا یک بیماری زمینه‌ای باشد. این عارضه انواع مختلفی دارد و به روش‌های متفاوت نیز درمان می‌شود.
در اینجا، به همه سوالات شما درباره کهیر پوستی پاسخ داده خواهد شد.
علت کهیر پوستی چیست؟
کهیر معمولاً در اثر واکنش آلرژیک به چیزی که شما با آن برخورد کرده‌اید یا خورده‌اید، ایجاد می‌شود. هنگامی که شما یک واکنش آلرژیک از خود نشان می‌دهید، بدن شما شروع به ترشح هیستامین در خون می‌کند. هیستامین‌ها مواد شیمیایی هستند که بدن شما در تلاش برای دفاع از خود در برابر عفونت و دیگر عوامل خارجی تولید می‌کند. در بعضی از افراد، هیستامین‌ها می‌توانند باعث تورم، خارش و بسیاری از علائمی شوند که با کهیر تجربه می‌شوند. از نظر آلرژن‌ها، کهیر می‌تواند توسط عواملی مانند گرده گل، داروها، غذا، شوره حیوانات و نیش حشرات ایجاد شود. کهیر علاوه‌بر آلرژی ممکن است ناشی از شرایطی خاص باشد. پوشیدن لباس‌های تنگ، ورزش، بیماری‌ها یا عفونت‌ها؛ عامل کهیر هستند. کهیر همچنین ممکن است در نتیجه قرار گرفتن بیش از حد در دمای سرد یا گرم یا تحریک ناشی از تعریق زیاد، ایجاد شود. از آنجایی که چندین محرک بالقوه وجود دارد، بسیاری از اوقات نمی‌توان علت واقعی کهیر را تعیین کرد.
انواع کهیر پوستی کدامند و چه علتی دارند؟
20 درصد از افراد جهان در دوره‌ای از زندگی خود تحت تاثیر کهیر پوستی قرار می‌گیرند. اما انواع مختلفی از این بیماری وجود دارد، که هر کدام علت متفاوتی دارند. به این ترتیب رایج‌ترین انواع کهیر پوستی عبارتند از:
کهیر ناشی از یک آلرژن
هنگامی که بدن به یک آلرژن واکنش نشان می‌دهد، کهیر ظاهر می‌شود. در واقع در این شرایط بدن پروتئینی به نام هیستامین آزاد می‌کند. در مرحله بعد، مویرگ یک نوعی از مایع نشت می‌دهد. این مایع در پوست تجمع یافته و باعث التهاب و ایجاد راش می‌شود. با تجمع مایع در زیر پوست، برجستگی‌های کوچکی ایجاد می‌شود. اگر شما چیزی را مصرف یا لمس کنید که به آن حساسیت دارید، این واکنش رخ می‌دهد. این شرایط را با عنوان کهیر تماسی نیز می‌شناسند.
رایج‌ترین موادی که آلرژی‌زا هستند عبارتند از:
- بعضی از آنتی‌بیوتیک‌ها
- بعضی از داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی یا NSAID ها مانند آسپرین
- بعضی از داروهای فشار خون بالا
- آجیل، تخم‌مرغ، غذاهای دریایی یا دیگر مواد غذایی حساسیت‌زا
- محصولاتی مانند کیوی، موز، شاه بلوط و انبه
- بعضی از گیاهان از جمله گزنه، پیچک سمی و بلوط سمی
- افزودنی‌های موجود در بعضی از غذاها، لوازم آرایشی و بهداشتی و دیگر محصولات
- موادی از جنس لاتکس
کهیر ناشی از محرک فیزیکی
گاهی یک محرک فیزیکی به عاملی برای ایجاد کهیر پوستی تبدیل می‌شود. مهم‌ترین عوامل فیزیکی ایجاد کهیر پوستی عبارتند از:
- قرار گرفتن در محیط با دمای شدید
- قرار گرفتن در معرض نور خورشید
- خاراندن یا مالیدن پوست
- فشار ناشی از پوشیدن کمربند سفت
- تغییرات دمایی شدید
- بالا رفتن دمای بدن به دلیل تعریق، ورزش، اضطراب یا دوش آب گرم
- آدرنالین که بدن هنگام ورزش و قرار گرفتن در معرض گرما یا استرس آزاد می‌کند
- اشعه ماوراء بنفش ناشی از قرار گرفتن در تخت برنزه
کهیر ناشی از بیماری زمینه‌ای
رایج‌ترین بیماری‌های زمینه‌ای که می‌تواند عامل ایجاد کهیر باشد، عبارتند از:
- عفونت‌های ویروسی مانند آنفولانزا، سرماخوردگی، تب، یا هپاتیت نوع ب
- عفونت‌های باکتریایی مانند عفونت دستگاه ادراری و گلودرد استرپتوکوکی
- انگل‌های روده‌ای مانند ژیاردیا لامبلیا
- کم کاری تیروئید
- بیماری‌های خودایمنی مانند آرتریت روماتوئید، لوپوس اریتماتوز سیستمیک، سندروم شوگرن، بیماری سلیاک و دیابت نوع یک
- هر وضعیتی که باعث التهاب رگ‌های خونی شود
کهیر مزمن
کهیرها معمولا خود به خود از بین می‌روند. اما اگر این مشکل تا 6 هفته یا بیشتر طول بکشد، به کهیر مزمن مبتلا شده‌اید. کهیر پوستی حاد ممکن است در اثر قرار گرفتن در معرض یک آلرژن یا محرک، مانند غذا یا حتی دست زدن به ماده‌ای مانند گزنه به وجود بیاید. کهیر مزمن پوست یک بیماری طولانی مدت است، که پزشکان دقیقاً نمی‌دانند چرا به وجود می‌آید. ممکن است این عارضه با یک بیماری حاد یا یک مشکل خود ایمنی همراه باشد. پوست فرد مبتلا به کهیر مزمن ممکن است هر روز برای ماه‌ها یا سال ها کهیر داشته باشد.
روش‌های تشخیص کهیرهای پوستی کدامند؟
مهم‌ترین علائم این بیماری که می‌تواند راهی برای تشخیص آن باشد، به شرح زیر است:
- ضایعات برجسته پوستی در هر ناحیه‌ای از بدن
- ضایعاتی که اغلب به صورت دسته‌ای ظاهر می‌شود
- تمایل به خارش بخش‌های مختلف بدن
- ایجاد راش‌هایی به رنگ صورتی، قرمز یا همرنگ پوست
- ایجاد لکه‌های ریز
- ایجاد خطوط نازک و برجسته
برجستگیها معمولاً بیش از 24 ساعت طول نمی‌کشند، اما ممکن است در همان زمان راش‌های جدید ایجاد شود. اندازه این برجستگیها می‌تواند از اندازه نوک سوزن تا چندین سانتی‌متر متغیر باشد. در فردی که کهیر تماسی دارد، پوست به یک آلرژن مانند لاتکس یا یک محرک واکنش نشان می‌دهد. این واکنش 10 تا 60 دقیقه پس از قرار گرفتن در معرض آلرژن رخ می‌دهد و تا 24 ساعت ادامه دارد.
در فرد مبتلا به آلرژی غذایی، کهیر معمولا در عرض 1 ساعت ظاهر می‌شود. واکنش‌ها به رنگ‌های غذایی و سایر افزودنی‌ها می‌تواند پس از 12 تا 24 ساعت ظاهر شود. واکنش به یک دارو ممکن است یکباره یا خیلی دیرتر، حتی سال‌ها پس از شروع مصرف دارو ظاهر شود. در بعضی از موارد کهیر تا چند روز ادامه دارد. افراد مبتلا به کهیر مزمن ممکن است ماه‌ها یا سال‌ها این علائم را داشته باشند.
راه‌های پزشکی درمان کهیر کدامند؟
کهیر مزمن می‌تواند منجر به ناراحتی شدید، پریشانی و احتمالاً افسردگی شود. استرس نیز می‌تواند کهیر را تشدید کند. و همچنین کهیر زدن می‌تواند استرس را بدتر کند. پس اگر که احساس می‌کنید کهیر بر کیفیت زندگی یا سلامت روانی شما تأثیر می‌گذارد، باید با پزشک صحبت کنید. اگر آزمایشات یک بیماری زمینه‌ای مانند لوپوس را نشان دهد، پزشک درمان را به سرعت شروع می‌کند. رایج‌ترین راه‌های پزشکی برای درمان کهیر پوستی عبارتند از:
- آنتی هیستامین‌هایی مانند ستیریزین (Zyrtec) یا فکسوفنادین (Allegra)
- استفاده کوتاه مدت از استروئیدهای موضعی
- کرم‌های ضد عفونی کننده برای جلوگیری از عفونت ثانویه
- کرم‌های تسکین‌دهنده برای کاهش خارش
در ضمن اگر نشانه‌های واکنش به آلرژی‌زاها ادامه پیدا کند و شما در لب‌ها، صورت یا زبان خود تورم داشته باشید، پزشک ممکن است یک انژکتور خودکار اپی نفرین را برای استفاده در مواقع اضطراری تجویز کند.
راه‌های خانگی درمان کهیر پوستی کدامند؟
بهترین رویکرد برای درمان کهیر بستگی به علت و حاد یا مزمن بودن آن دارد. کهیر حاد اگر علائم خفیف داشته باشد و پس از قرار گرفتن در معرض یک آلرژن یا محرک ظاهر شود، به درمان‌های خانگی جواب داده و خارش را تا زمانی که بثورات ناپدید شوند، تسکین می‌دهد.
از طرفی مکمل‌هایی مانند ویتامین D3 می‌توانند به درمان کهیر مزمن کمک کنند. همچنین راه‌های خانگی درمان کهیر پوستی به شرح زیر است:
- استفاده از لوسیون تسکین دهنده یا کمپرس خنک برای کاهش خارش کهیرها
- پوشیدن لباس‌های گشاد، سبک و نخی
- اجتناب از خاراندن کهیرها
- استفاده از صابون‌ها، مرطوب‌کننده‌ها و سایر لوازم آرایشی و بهداشتی مخصوص پوست حساس
- گرفتن دوش آب سرد در تابستان و محافظت از خود در برابر گرمای بیش از حد
- اجتناب از قرار گرفتن در معرض آفتاب
- اجتناب از قرار گرفتن در معرض محرک‌های شناخته شده
آیا کهیر پوستی واگیردار است؟
کهیر از شخصی به شخص دیگر منتقل نمی‌شود. با این حال، در برخی موارد، کهیر با یک عفونت مسری همراه می‌شود. بنابراین اگر فردی به کهیر پوستی مبتلا باشد، در معرض خطر ابتلا به یک بیماری خطرناک به نام آنافیلاکسی قرار می‌گیرد. تورم صورت، زبان یا گلو، افزایش سرعت ضربان قلب، یا احساس سبکی سر و سیاهی رفتن چشم‌ها از دیگر نشانه‌های این بیماری است. در صورت مشاهده هر کدام از این علائم باید به پزشک مراجعه کنید.
آیا می‌توان از کهیر پیشگیری کرد؟
چند عادت ساده وجود دارد که از ابتلا به این بیماری پیشگیری خواهد کرد:
- استفاده از صابون‌ها، کرم‌های پوستی و شوینده‌ها ملایم یا بدون عطر
- مصرف آنتی هیستامین در فصل گرده افشانی گل‌ها (در صورتی که به این شرایط حساسیت دارید)
- ثبت هرگونه محرک احتمالی
- مشورت با پزشک درباره مصرف داروها و احتمال آلرژین بودن آن
- استفاده از مدیتیشن و دیگر روش‌های آرامش بخش برای مدیریت استرس
سوالات متداول درباره کهیر پوستی
1. بهترین روش درمان سریع کهیر پوستی چیست؟
همه درمان‌هایی که معرفی کردیم به هر حال مدت زمانی را برای اثرگذاری نیاز دارند. با این وجود می‌توان از حمام با آب ولرم برای درمان سریع کهیر پوستی استفاده کرد.
2. بهترین قرص برای درمان کهیر کدام است؟
بهترین قرص برای درمان کهیر را فقط می‌توان با توجه به وضعیت سلامت هر شخص و تجویز پزشک تعیین کرد. با این وجود آنتی‌هیستامین‌ها رایج‌ترین قرص‌های درمان کهیر هستند.