در این مطلب میخوانید:
هنگامی که غدد ریز زیر سطح پوست مسدود میشوند، سر و کله آکنه از بخشهایی از صورت مانند پیشانی پیدا میشود. تغییرات هورمونی، استرس، مصرف دارو و عواملی از این دست میتواند عامل ایجاد این شرایط باشد. آکنه و جوش پیشانی هیچ خطر جدی برای سلامت جسم شما ندارد، اما میتواند زیبایی چهره و در موارد حاد سلامت روان شما را تحت تاثیر قرار دهد.
در اینجا قرار است به این موضوع بپردازیم که چه عاملی باعث ایجاد جوش پیشانی در شخص شما شده و چگونه میتوان آن را درمان و یا از آن پیشگیری کرد.
جوش پیشانی چه علتی دارد؟
جوش میتواند در هر جایی از بدن شما بروز پیدا کند. اما صورت، شانهها، پشت، سینه و بازوها و البته در صورت؛ پیشانی و چانه بیشتر از دیگر نواحی بدن در معرض آکنه قرار دارند. همانطور که گفتیم زمانی که غدد ریز زیر سطح پوست مسدود میشوند، آکنه روی پیشانی یا هر جای دیگری از صورت بروز پیدا میکند. این غدد که به غدد چربی معروف هستند، مادهای روغنی به نام سبوم تولید میکنند. منافذ پوست توسط سبوم، سلولهای مرده یا باکتریها مسدود میشوند. هنگامی که این اتفاق میافتد، غدد ملتهب شده و جوش ایجاد میشود. عوامل خاصی میتوانند میزان سبوم تولید شده توسط غدد چربی را افزایش داده و احتمال بروز جوش پیشانی را بالا ببرد. این عوامل عبارتند از:
1. هورمونها
در بسیاری از مواقع، آکنه به عدم تعادل هورمونی مربوط میشود. این شرایط میتواند در سن بلوغ ایجاد شود. اما به طور کلی جوش روی پیشانی ناشی از هورمونها، بیشتر در زنان دیده میشود تا مردان. قاعدگی، بارداری، یائسگی و ابتلا به بیماریهایی مانند سندرم تخمدان پلی کیستیک، همگی با نوسان هورمونها همراه است. در این شرایط به دلیل افزایش هورمونهای مردانه آندروژن (حتی در زنان)، تولید سبوم زیاد شده و پیشانی جوش میزند.
2. محصولات حالتدهنده مو
استفاده از برخی محصولات حالتدهنده مو میتواند پیشانی را چرب و مستعد جوش کند.
3. شوره سر
اگر شوره سر یا پوسته پوسته شدن پوست سر را تجربه میکنید، منتظر جوش پیشانی هم باشید. شوره و پوستههای جدا شده از کف سر، منافذ پوست پیشانی را مسدود کرده و باعث ایجاد آکنه میشود.
4. کلاه
کلاه و پیشانیبندهای محکم مانند کلاه بیسبال میتوانند باعث آکنه پیشانی شوند.
5. استرس
شرایط تنشزا میتواند باعث بدتر شدن آکنه در هر نقطه از صورت یا بدن، از جمله پیشانی شود. هنوز معلوم نیست که چرا استرس میتواند باعث آکنه شود، اما احتمال داده میشود که این موضوع به رابطه بین هورمونهای استرس و ترشح سبوم اضافی مربوط است. در ضمن عادتی که بعضی از افراد به لمس صورت خود دارند، به طور غیر مستقیم با استرس مرتبط است. اگر شما هم مدام صورت خود را لمس کرده و یا ابروهایتان را میمالید، آلودگی بیشتری به منافذ مسدود شده پوست پیشانی رسانده و باعث ایجاد آکنه در این ناحیه میشوید.
6. دارو
برخی از انواع داروها میتوانند به عنوان یک عارضه جانبی باعث ایجاد آکنه روی پیشانی شود. بعضی از استروئیدها، داروهای ضد تشنج، باربیتوراتها یا لیتیوم میتواند عامل جوش پیشانی باشد.
7. عدم رعایت بهداشت
عدم شست و شوی منظم موها و صورت میتواند منجر به ایجاد رسوبات چربی روی پیشانی، مسدود شدن منافذ و ایجاد جوش شود.
8. تحریک پوست
استفاده از مواد آرایشی یا حتی بهداشتی روی پیشانی، با ایجاد حساسیت به عاملی برای آکنه تبدیل میشود.
آیا علت جوش پیشانی در زنان و مردان متفاوت است؟
علت عمده جوش پیشانی هورمونها هستند. از آنجایی که تغییرات و نوسانات هورمونی بیشتر در زنان رخ میدهد، جوش پیشانی هم بیشتر در خانمها ایجاد میشود تا آقایان.
انواع جوش پیشانی کدامند؟
آکنه یا جوش پیشانی یک بیماری مزمن پوستی است که میتواند انواع مختلف زیر را داشته باشد:
کومدون
جوشهای سرسیاه و سرسفید نقاط کوچکی به نام کومدون هستند که در نتیجه منافذ مسدود شده پوست ایجاد میشوند. اگر پوست پیشانی مستعد چرب شدن باشد، کومدونها دیر یا زود بروز پیدا میکند.
پوسچول و پاپول
برجستگیهای سخت و قرمز رنگ در پوست پیشانی به عنوان پاپول شناخته میشوند. همچنین پاپولهایی که مرکز آنها سفید یا زرد است را، پوسچول یا پاپول چرکی میگویند. پوسچول به دلیل چربی اضافی، جرم و سلولهای مرده پوست که منافذ را مسدود میکنند ایجاد شده و به شکل جوش پیشانی بروز پیدا میکند.
میلیا
میلیا لکههای ریز و سفیدی هستند که معمولاً روی پیشانی جمع میشوند. میلیا در واقع آکنه محسوب نمیشود، بلکه ناشی از تجمع پروتئین رایجی به نام کراتین است که در زیر سطح پوست به دام میافتد.
آکنه مکانیکا
آکنه مکانیکا زمانی ایجاد میشود که چیزی به طور منظم روی پوست سابیده و باعث اصطکاک و مسدود شدن منافذ شود. این شرایط میتواند در هر جایی از بدن رخ دهد اما بیشتر در ناحیه پیشانی دیده میشود.
چه اقداماتی جوش پیشانی را تشدید میکند؟
عواملی که باعث ایجاد آکنه پیشانی میشود مانند پوشیدن کلاههای تنگ، میتواند این عارضه را تشدید کند. عدم رعایت بهداشت و لمس مداوم جوش نیز میتواند وضعیت را بدتر کند. در ضمن از فشار دادن جوش و بیرون آوردن محتوای آن اجتناب کنید. این کار خطر ایجاد زخم و عفونت را افزایش میدهد.
چه اقداماتی جوش پیشانی را بهبود میبخشد؟
درست مانند درمان آکنه در هر جای دیگر بدن، از جمله آکنه صورت و پشت، هیچ درمان معجزهآسایی برای آکنه پیشانی وجود ندارد. اما این بدان معنا نیست که نمیتوان آن را درمان کرد، بلکه فقط به این معناست که به زمان و تلاش نیاز دارد.
با پیروی از توصیههای زیر میتوانید جوش پیشانی را در کوتاهترین زمان ممکن بهبود ببخشید:
- دو بار در روز از کمپرس گرم روی پیشانی استفاده کنید. این کار میتواند به از بین بردن سبوم اضافی و بهبود جوش پیشانی کمک کند.
- مصرف مکمل زینک را به برنامه روزانه خود اضافه کنید. روی کمک میکند پوست احیا شده و عارضههایی مانند جوش زودتر درمان شود.
- حتما دو بار در روز صورت خود را با شوینده مناسب بشویید.
چه اقداماتی از ایجاد جوش روی پیشانی جلوگیری میکند؟
رعایت استانداردهای بهداشت شخصی بهترین راه برای پیشگیری از آکنه روی پیشانی است. البته بعضی از انواع جوش صورت ممکن است اجتنابناپذیر باشند، به خصوص در دوران بلوغ. با این حال رعایت نکات زیر به شما در پیشگیری از آکنه پیشانی کمک میکند:
- از پوشیدن کلاههای تنگ یا لباسهایی که پیشانی را میپوشانند، دوری کنید.
- از محصولات پوستی خشن روی پیشانی استفاده نکنید.
- از اسکراب صورت برای پاکسازی عمیق پوست استفاده کنید.
- وسوسه لمس، خاراندن یا کندن جوشهای روی پیشانی را در خود کنترل کنید.
- قبل از خواب حتما آرایش روی پوستتان را پاک کنید.
- بلافاصله بعد از ورزش یا عرق کردن، پوست صورت خود را بشویید.
- طولانی مدت در معرض آفتاب قرار نگیرید.
- در طول روز دستهایتان را مرتب بشویید.
آیا میتوان جوش روی پیشانی را در خانه درمان کرد؟ چگونه؟
بله خوشبختانه امکان درمان جوش پیشانی در خانه وجود دارد. کافی است به توصیههایی که پیشتر گفتیم عمل کرده و از محصولات زیر به شیوه صحیح استفاده کنید:
صابون ذغال فعال
با صابون ذغال فعال دو بار در روز صورتتان را بشویید. پوستهای چرب مستعد آکنه و جوش هستند. این صابون با کمک ترکیباتی که در آن وجود دارد، به خوبی چربی اضافه پوست را از بین برده و پوست را پاکسازی میکند. همچنین صابون ذغال فعال همه سموم موجود روی پوست را دفع کرده و منافذ را پاک و عاری از چک و عفونت میکند.
گلاب
گلاب به اصطلاح عامیانه جوش و آکنه را خشک میکند و فرآیند بهبود این عارضه را سرعت میبخشد. این ویژگی گلاب نشاتگرفته از خواص آنتیباکتریال و ضدعفونیکننده گلاب است.
صابون آرگان
صابون آرگان قابلیت این را دارد که به شوینده ثابت صورت شما تبدیل شود. این صابون اگر چه با انواع پوست سازگاری دارد، اما پوست چرب را به خوبی مدیریت میکند. تنظیم چربی پوست، پاکسازی منافذ، آبرسانی طبیعی و دفع سموم تنها بخشی از خواص این محصول است. با شستشوی روزانه صورت بوسیله این محصول، آکنه پیشانی خیلی زودتر از آنچه که فکر میکنید محو میشود.
روغن درخت چای
یکی از موثرترین مواد طبیعی برای درمان جوش پیشانی، روغن درخت چای است. این محصول یک ضدعفونیکننده بسیار قوی است که به اصطلاح جوش را خشک میکند. یعنی باکتریهای اطراف جوش به لطف عناصر خاص روغن درخت چای از بین میرود و ناحیه درگیر پاکسازی میشود. بدین ترتیب، جوش در کوتاهترین زمان ممکن بهبود مییابد.
چه زمانی برای جوش پیشانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
در صورتی که جوش پیشانی با گذشت بیشتر از چند هفته، سر جای خود باقی ماند یا نشانههای عفونی شدن جوش را مشاهده کردید، باید به پزشک مراجعه کنید. همچنین بروز عوارضی مانند سردرد حاد همراه با جوشی که معمولی نیست، دلیل کافی برای مراجعه به پزشک به شما میدهد.
سوالات متداول درباره جوش پیشانی
1. آیا جوش پیشانی هورمونی است؟
در بعضی از افراد این عارضه میتواند ناشی از تغییرات هورمونها باشد.
2. آیا موی پیشانی عامل آکنه است؟
مدل مویی که تارهای مو روی پیشانی میافتد، احتمال بروز جوش پیشانی را افزایش میدهد. مو به طور طبیعی حاوی چربیهایی است که موها را تغذیه میکند. این چربی روی پوست جمع شده و مانند سبوم اضافی، منافذ را مسدود میکند. نتیجه این شرایط جوش روی پیشانی است. برای کسانی که موهای چربی دارند، احتمال بروز این شرایط بیشتر میشود.
3. آیا استرس باعث جوش در پیشانی میشود؟
احتمال اینکه استرس عامل بروز جوش روی پیشانی باشد، وجود دارد.
4. آیا جوش پیشانی خطرناک است؟
جوش پیشانی در شرایط معمولی خطرناک نیست، مگر این که این جوش از حالت و اندازه طبیعی خارج شده یا با عوارض دیگری همراه شود.