در این مطلب می‌خوانید:
جای سوختگی یا اسکار سوختگی زمانی بروز پیدا می‌کند، که یک قسمت از پوست بدن می‌سوزد. اگر سوختگی فقط لایه سطحی پوست را درگیر کند، اثر آن بعد از مدتی خود به خود محو می‌شود. اما اگر سوختگی به لایه‌های زیرتر نیز نفوذ کند، جای سوختگی بر روی پوست باقی می‌ماند. در این صورت لازم است اقداماتی برای از بین بردن جای سوختگی انجام دهید. این اقدامات می‌تواند به سادگی استفاده از محصولات طبیعی در خانه باشد.
در اینجا قرار است روش‌های خانگی از بین بردن جای سوختگی را به شما آموزش دهیم.
اثرات سوختگی بر روی پوست
سوختگی‌ها بر اساس شدت آن‌ها دسته‌بندی می‌شوند. سوختگی درجه یک کمترین شدت را دارد، زیرا فقط لایه بیرونی پوست را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این نوع سوختگی معمولاً فقط باعث درد خفیف، قرمزی و تورم می‌شود. سوختگی درجه دو بر لایه‌های عمیق‌تر پوست تأثیر می‌گذارد و باعث ایجاد تاول خیس و براق شدن پوست می‌شود. سوختگی‌های درجه سوم نیز شامل آسیب به تمام لایه‌های پوست می‌شود. در نهایت سوختگی‌های درجه چهارم ممکن است مفاصل و استخوان‌ها را درگیر کند.
اثرات سوختگی بر پوست از نظر زیبایی شامل جای سوختگی است. جای سوختگی یا اسکار سوختگی خود به سه دسته تقسیم می‌شوند:
اسکارهای انقباضی
اسکارهای انقباضی بافت ضخیم شده‌ای هستند که پوست، ماهیچه‌ها و تاندون‌ها را درگیر می‌کنند. اسکارهای انقباضی، دامنه حرکتی ناحیه یا اندام درگیر را دشوارتر می‌کنند.
اسکارهای هایپرتروفیک
این نوع اسکار با رنگ‌های صورتی، بنفش یا قرمز برجسته همراه است. اسکارهای هایپرتروفیک ممکن است هنگام لمس احساس خارش و داغی ایجاد کند.
اسکارهای کلوئیدی
برآمدگی‌های براق و برجسته هستند که خارج از ناحیه سوخته اصلی گسترش پیدا می‌کند.
سوختگی ممکن است دردناک باشد یا نباشد. اما به هر حال ظاهر اسکار سوختگی شامل موارد زیر است:
تغییر رنگ پوست
بافت ناحیه سوخته ممکن است رنگ متفاوتی داشته باشد، که تیره‌تر یا روشن‌تر از رنگدانه طبیعی باشد.
تغییر حالت بافت ناحیه
اسکار پوست ممکن است بافت ضخیم، سخت یا فیبری داشته باشد. اما در بیشتر مواقع بافت ناحیه سوخته براق یا صاف می‌شود.
برآمدگی و فرورفتگی
ناحیه سوخته ممکن است برآمده یا فرورفته شود.
راه‌های از بین بردن جای سوختگی
وقتی یک سوختگی رخ می‌دهد، اولین اقدامی که لازم است انجام دهید، قرار دادن محل دچار سوختگی در معرض جریان آب سرد است. سپس یک کمپرس سرد مناسب تهیه کرده و بر روی محل سوخته قرار دهید. حالا باید مدام جای سوختگی را بشویید. بعد از اینکه التهابات اولیه سوختگی از بین رفت، می‌توانید از مواد زیر برای از بین بردن اثر سوختگی استفاده کنید:
1. عسل درمانی
این ماده طبیعی که در هر خانه‌ای پیدا می‌شود در رفع اثرات سوختگی و زخم، عالی عمل می‌کند. عسل علاوه بر خاصیت مرطوب‌کنندگی، عملکرد قابل توجهی در ترمیم سلول‌های پوستی دارد. عسل با قابلیت ضدعفونی‌کننده و ضدباکتری خود، در شفای سوختگی و از بین بردن اسکار سوختگی روی پوست نقش دارد. البته این قابلیت‌ها تنها در صورت استفاده منظم اثر می‌کند.
2. ماسک سفیده تخم‌مرغ
این ماده یک سوپر غذا برای پوست محسوب می‌شود، چرا که سرشار از آمینواسید و پروتئین است. استفاده از سفیده تخم‌مرغ بر روی پوست سوخته نه تنها تیرگی جای سوختگی را کمرنگ می‌کند، بلکه پوست را سفت می‌کند. سفیده تخم‌مرغ بافت‌های از بین رفته را بازسازی کرده، منافذ باز را می‌بندد و سلول‌های مرده ناشی از سوختگی و چربی اضافه را پاکسازی می‌کند.
3. ماساژ آلوئه‌ورا
برای پوستی که سوخته است، ضروری است که با موادی تغذیه شود که به کاهش التهاب، کاهش دما و خنثی کردن رادیکال‌های آزاد که در نتیجه سوختگی ایجاد می‌شود، کمک کند. به همین دلیل است که از ژل آلوئه ورا برای سوختگی استفاده می‌شود. این ماده، یک محصول طبیعی و مقرون به صرفه برای از بین بردن اسکار ناشی از سوختگی است. پلی ساکاریدهای موجود در این محصول سوختگی را تسکین داده و به پوست آنچه را که برای بازسازی نیاز دارد، می‌دهند. کافی است چند شاخه آلوئه‌ورا تهیه کرده و بعد از برداشتن لایه ضخیم رویی، ماده ژل مانند داخل آن را بردارید. این ماده را دو بار در روز و به مدت ۲۰ تا ۴۰ دقیقه بر روی جای سوختگی ماساژ داده و سپس با آب سرد بشویید.
4. مراقبت از پوست
تمام تلاش خود را بکنید تا سوختگی را در معرض نور مستقیم خورشید قرار ندهید. پوست سوخته به نور خورشید بسیار حساس است، پس باید آن را از آفتاب دور نگه دارید. در معرض آفتاب بودن جای سوختگی به معنای تیره‌تر شدن پوست و حاد شدن شرایط است.
5. مراقبت از تاول‌ها
ترکاندن تاول‌ها توسط شما می‌تواند منجر به عفونت شود. پس بعد از سوختگی باید مراقب تاول‌های پوستی باشید.
بهترین محصولات طبیعی برای از بین بردن جای سوختگی
درمان های خانگی برای سوختگی شامل روش‌هایی است که به راحتی و بدون نیاز به مراجعه به متخصص قابل انجام است. در روش‌های خانگی معمولا از محصولات طبیعی استفاده می‌شود. موثرترین این محصولات عبارتند از:
1. روغن کنجد
این محصول سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳ است. یعنی هرگونه اثر سوختگی و زخم با استفاده از روغن کنجد به سرعت خنثی می‌شود. روغن کنجد با وجود ترکیباتی مانند؛ اسید لینولئیک، اسید پالمیتیک، اسید اولئیک و اسید استئاریک؛ به از بین بردن جای سوختگی، بازسازی سلول‌های پوستی و مرطوب نگه داشتن پوست کمک می‌کند.
2. روغن زیتون
ترکیباتی مانند اسیدهای چرب امگا ۳ که به طور طبیعی در روغن زیتون یافت می‌شوند، خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی دارد. این اثرات می‌تواند در به حداقل رساندن آسیب‌ها و سرعت بخشیدن به مراحل بهبود زخم کمک کند. قابلیت روغن زیتون برای از بین بردن اثرات سوختگی به اندازه‌ای است که مصرف خوراکی آن نیز باعث بهبود سریع‌تر هرگونه اثر سوختگی می‌شود.
3. صابون همیشه بهار
کالاندولا که یک محصول شناخته شده در درمان سوختگی و التهاب است، در ترکیبات خود گل همیشه بهار دارد. پس شستشوی ناحیه مورد نظر با استفاده از گل همیشه بهار می‌تواند به از بین بردن اثرات سوختگی کمک کند. شستشو به خصوص با استفاده از چنین محصولی، سلول‌های مرده و بافت‌های سوخته پوست را هر چه زودتر دفع کرده و به بازسازی دوباره پوست کمک می‌کند.
4. صابون زردچوبه
زردچوبه یک آنتی‌اکسیدان بسیار قوی است که محصولات آن نیز خواص آنتی‌اکسیدانی دارند. صابون زردچوبه به عنوان یکی از محصولات پرکاربرد زردچوبه، علاوه بر خواص آنتی‌اکسیدانی، قابلیت ضدعفونی‌کننده نیز دارد. به این ترتیب استفاده از این محصول می‌تواند جای سوختگی را به روش کاملا طبیعی شستشو داده و حتی ترمیم کند.
5. شی باتر
شی باتر سرشار از اسیدهای چرب ضروری، ویتامین‌ها و آنتی اکسیدان‌های تسکین‌دهنده پوست است. عناصر موجود در شی باتر به بازیابی یکپارچه سلولی و بافت پوستی که در هنگام سوختگی از بین می‌رود، کمک می‌کند. از طرف ویتامین A موجود در شی باتر به کاهش آسیب وارده به پروتئین‌های کلاژن‌ساز موجود در پوست کمک می‌کند. شی باتر همچنین به جلوگیری از چین و چروک، خطوط ریز و بافت ناهموار که اغلب ناشی از آفتاب سوختگی است، کمک کرده و حتی دارای یک فاکتور SPF طبیعی است که به راحتی می‌تواند نقش یک ضد آفتاب طبیعی را برای محافظت بهتر از پوستتان بازی کند.