در این مطلب میخوانید:
سروکله زدن با موهای چرب میتواند خسته کننده باشد. موهای خود را میشویید، خشک میکنید و حالت میدهید و هنوز چند ساعتی نگذشته که موهایتان بیحالت و چرب میشود. موهای چرب علاوه بر اینکه از نظر ظاهری ناخوشایند است، ممکن است پوست سر شما را تحریک کرده و باعث بیماری شود. همچنین ریزش مو، خارش پوست سر، قارچ و خیلی عارضههای دیگر بیشتر موی چرب را درگیر میکند.
البته لازم نیست خیلی نگران شوید چرا که راههایی وجود دارد که میتوانید برای کاهش چربی تولید شده در پوست سر خود انجام دهید. اما پیش از آن بهتر است بدانید که منشا این همه چربی از کجاست؟
علت چرب شدن موی سر
علت چرب شدن موی سر، خود مو نیست. موهای شما نمیتوانند چربی بسازند. در واقع این چربی که سبوم نام دارد، از غدد چربی روی پوست سر شما تولید میشود. پوست شما پوشیده از منافذ ریزی است که فولیکول مو نیز نامیده میشوند. فولیکولها ریشه مو را در داخل این منافذ احاطه کرده است. بیشتر این فولیکولهای مو حاوی غددی هستند، که سبوم تولید میکنند. البته که این غدد چربی پوست و مو را سالم و مرطوب نگه میدارند. به علاوه این غدد از عفونت پوست سر پیشگیری میکنند. اما گاهی اوقات، این غدد چربی بیش از حد تولید کرده و باعث چرب شدن پوست و مو میشوند. تولید بیش از اندازه چربی توسط فولیکولهای مو خود میتواند علتهای مختلفی داشته باشد:
تغییر هورمونها
غدد چربی شما توسط هورمونها کنترل میشوند. پس زمانی که این هورمونها تغییر کنند، غدد شما ممکن است چربی بیشتری تولید کنند. این امر به ویژه برای افرادی که در دوران بلوغ هستند یا برای افرادی که از داروهای هورمونی مانند داروی کنترل بارداری استفاده میکنند، بسیار اتفاق میافتد. در واقع آندروژنها گروهی از هورمونهای جنسی هستند که تولید سبوم بدن را فعال میکنند. به همین دلیل، سبوم اضافی معمولاً در دوران بلوغ و تخمکگذاری که همزمان با فعالیت بالای آندروژن است، تولید میشود.
داروهای خاص
بعضی از داروها غدد تولیدکننده چربی پوست سر را بیش از حد تحریک میکنند. برای مثال داروهای ضد بارداری خوراکی غنی از پروژستینهای آندروژنی هستند، که گیرندههای آندروژن را در بدن شما تحریک کرده و تولید چربی را افزایش میدهد.
شستشوی بیش از حد
هیچ چیزی مانند پوست سر آغشته به چربی باعث نمیشود که بخواهید بیش از یک بار در روز دوش بگیرید. متأسفانه، انجام این کار میتواند دلیلی باشد که پوست سر شما بیش از حد واکنش نشان داده و بیش از حد معمول سبوم تولید کند. همانطور که تمیز کردن بیش از حد پوست باعث تشدید خشکی میشود، شستن بیش از حد موها باعث از بین رفتن چربی طبیعی پوست سر و ساقه مو میشود. این شرایط غدد چربی را در حالت جنون قرار داده و برای جبران خشکی، چربی بیشتری تولید میکند.
ژنتیک
بعضی از آدمها با غدههایی به دنیا میآیند، که چربی بیش از اندازه تولید میکنند. در عوض بعضی از افراد با غدههایی به دنیا میآیند که چربی خیلی کمی تولید کرده و به این ترتیب پوست و موی خشکی دارند.
شرایط آب و هوایی
آب و هوا میتواند ظاهر موها و احساسی که نسبت به آن دارید را تحت تاثیر قرار دهد. در محیطهای مرطوب، رطوبت کمتری از پوست شما تبخیر میشود. همین موضوع میتواند منجر به احساس سنگینی و چربی موهای شما شود.
بیماریهای خاص
بیماریهای مزمن خاص نیز ممکن است باعث افزایش تولید سبوم پوست سر شوند. برای مثال سندرم تخمدان پلی کیستیک یک اختلال هورمونی شایع است که بر سیستم تولید مثل زنان تأثیر میگذارد. افراد مبتلا به تخمدان پلیکیستیک اغلب از پوست سر چرب و ریزش مو رنج میبرند.
سطح بالای استرس
کورتیزول یا همان هورمون استرس که در رگهای شما جاری میشود، موها و پوست سر چرب میشوند. تحقیقات نشان میدهد که استرس روانی بدن شما را وادار میکند تا هورمون پرولاکتین ترشح کند. این ترشحات به غدد چربی سیگنال میدهد، تا چربی تولید کند. شرایطی مانند سن بلوغ، استرس و شرایط بحرانی میتواند بر سطح هورمونهای شما اثر گذاشته و این شرایط را ایجاد کند.
انتخاب محصولات موی اشتباه
محصولات موی پر از مواد غنی و سنگین، ممکن است با پوست سر چرب سازگاری نداشته و دلیل چربی بیش از حد پوست سر شود.
رژیم غذایی ناسالم
یک رژیم غذایی ناسالم میتواند دلیل اصلی چربی پوست سر باشد. زیادهروی در مصرف گوشت، محصولات لبنی، نوشابهها و الکل باعث افزایش تولید سبوم میشود.
آیا موی چرب اختلال محسوب میشود؟
موی چرب به خودی خود یک اختلال نیست. افرادی که پوست سرشان چرب است میتوانند موهای سالم و یا حتی موهای خشک و شکننده داشته باشند. موهای شما برای سالم بودن به چربی نیاز دارند، اما چربی بیش از حد میتواند منجر به تجمع روی مو و پوست سر شود. پوست چرب همچنین ممکن است در ایجاد بیماریهایی مانند درماتیت سبورئیک نقش داشته باشد. درماتیت سبورئیک عارضهای است که در آن پوست شما ملتهب و تحریکپذیر میشود. شوره سر نیز نوعی درماتیت سبورئیک است. به علاوه پوست سر چرب میتواند باعث شوره سر شود. این نوع شوره سر ناشی از مخمری مانند قارچ مالاسزیا شود. این قارچ از چربی روی پوست سر شما تغذیه میکند.
آیا درمان قطعی برای موی چرب وجود دارد؟
اگر مشکل ژنتیکی باشد، کار شما سخت خواهد شد. با این وجود چربی موی سر مسئلهای است که به راحتی با استفاده از تغییر بعضی از عادتها کنترل میشود. در ادامه همه تغییر عادات موثر در کنترل چربی موی سر را توضیح میدهیم.
بهترین روش شستشوی موی چرب کدام است؟
شستشوی موی چرب میتواند راهی برای کنترل چربی پوست سر و موها باشد. البته شرط آن این است که نحوه صحیح شستن مو را بدانید. دانستن نکتههای زیر در این زمینه کمکتان میکند:
- شامپوی مناسب موی خود را پیدا کنید. روی یک شامپو با کیفیت خوب که برای موهای چرب ساخته شده است سرمایهگذاری کنید، تا به کاهش چربی روی پوست سر و تار موهای شما کمک کند. خرید شامپو موهای چرب رپ رپ میتواند بهترین انتخاب باشد.
- موهای خود را به خوبی آبکشی کنید تا از باقی ماندن کف شامپو در آن جلوگیری کنید. باقیمانده شامپو روی سر شما میتواند پوست سر را بیشتر تحریک کرده و کثیفی و چربی بیشتری را جذب کند.
- یک شامپوی خشک خوب هم در نظر داشته باشید. شامپوهای خشک چربی را بدون نیاز به شستن موهایتان جذب میکنند. شامپو خشک راه خوبی برای جلوگیری از چرب به نظر رسیدن موهای شما بین دو بار دوش گرفتن، بعد از ورزش و در هوای مرطوب است. از آنجایی که شامپوی خشک میتواند باعث تحریک پوست سر شود، از آن برای چند روز متوالی استفاده نکنید و هر دو روز یکبار موهایتان را زیر دوش شامپو بزنید.
- بعد از شستشوی موها در حمام از یک نرمکننده ملایم برای ساقه موهای خود استفاده کنید.
- اگر از ماسک نرمکننده روی موهای خود استفاده میکنید، آن را کاملا آبکشی کنید.
سبک زندگی و تغذیه مناسب افراد با موهای چرب چگونه است؟
اگر با موهای چرب سروکله میزنید، اقداماتی وجود دارد که میتوانید برای کمک به کاهش چربی موی سر اضافی انجام دهید. مراقبت از موهای چرب شامل انتخاب محصولات مناسب و استفاده صحیح از آنها و همچنین مراقبت از پوست سر است. در ادامه جزییات کاربردیتری از این اقدامات را با شما در میان میگذاریم:
- رژیم غذایی شما باید شامل غذاهای غنی از ویتامین B، به خصوص B2 و B6 باشد. این عناصر میتوانند به کنترل تولید سبوم کمک کنند. بنابراین، اضافه کردن غذاهایی مانند سبزیجات برگدار، حبوبات و جلبک دریایی به کنترل چربی مو کمک میکند. علاوه بر این، باید غذاهای چرب را کنار بگذارید و مصرف میوهها و سبزیجات را افزایش دهید.
- هیدراته ماندن را فراموش نکنید، زیرا به وضعیت مو، ناخن و پوست شما کمک میکند.
- اگر موهایتان خیلی چرب است، از محصولات براق کننده یا عطر موها استفاده نکنید. این محصولات میتواند موها را چربتر و سنگینتر نشان دهد.
- از آنجایی که پوست سر شما غدد تولیدکننده چربی دارد، باید مراقبت بیشتری از پوست سر خود داشته باشند. تحریک بیش از حد پوست سر میتواند فولیکولهای مو را تحریک کرده و باعث شود چربی بیشتری تولید کنند.
- موهای خود را زیاد برس نکشید. برس زدن بیش از حد میتواند باعث شود که فولیکولهای مو چربی بیشتری تولید کنند.
- هنگامی که موهای خود را با حوله خشک میکنید، از مالیدن شدید آن به پوست سر خودداری کنید.
- از سشوار با احتیاط استفاده کنید. سشوار میتواند چربی اضافی را کاهش دهد، اما استفاده از سشوار خیلی داغ میتواند پوست سر شما را تحریک کند.
- پوست سر خود را نخارانید. همین خاراندن پوست سر عامل تحریک و تولید چربی بیشتر میشود.
- محصولات مو را با دقت انتخاب کنید. بعضی از محصولات ممکن است منجر به تحریک یا تجمع چربی پوست سر شوند.