در این مطلب می‌خوانید:
جوش باسن گاهی عذاب‌آور است و گاهی اصلاً متوجه آن نمی‌شوید. با این وجود هر کسی که جوش باسن دارد، مایل است به سرعت از شر آن راحت شود. از طرفی جوش‌ها ممکن است به علت‌های جدی ایجاد شده و حتی منجر به عفونت شوند. بنابراین آگاهی از روش‌های درمانی جوش پشت و باسن حیاتی است. برای شناخت راه های درمان جوش باسن باید ابتدا علت آن را بدانید.
علت جوش باسن چیست؟
علت جوش باسن در افراد مختلف متفاوت است. یا این حال رایج‌ترین این علت‌ها عبارتند از:
1. فولیکولیت
فولیکولیت یا همان بیماری فولیکول موی ملتهب، شایع‌ترین علت جوش های قرمز و ملتهب در باسن شما است. شما تقریباً در تمام مناطق پوست خود از جمله باسنتان فولیکول مو دارید. وقتی یک فولیکول مو تحریک می‌شود، قرمز و متورم می‌گردد. تورم به شکل برجستگی روی پوست خود را نشان می‌دهد. این برجستگی‌ها می‌توانند سرسفید بوده و مانند جوشهای آکنه به نظر برسند. این برآمدگی‌ها گاهی اوقات دردناک یا خارش‌دار هستند. فولیکولیت خود به دلایل زیر بروز پیدا می‌کند:
- عرق کردن
- صرف وقت زیاد در وان یا استخر آب داغ
- اصطکاک ناشی از پوشیدن لباس نامناسب
- پوشیدن لباس زیر تهیه شده از مواد غیر قابل نفوذ مانند نایلون یا پلی‌استر
- وجود باکتری‌هایی مانند استافیلوکوکوس اورئوس یا سودوموناس آئروژینوزا
2. منافذ مسدود شده پوست
درست مانند دیگر نقاط بدن، باسن شما نیز دارای منافذ است. منافذ مسدود شده در اثر آلودگی و چربی اضافه پوست می‌تواند باعث ایجاد جوش شود. معمولاً افرادی که در مناطق دیگر بدن خود آکنه دارند، باسن پرجوشی نیز خواهند داشت.
3. کراتوز پیلاریس
این یک بیماری بسیار شایع پوستی است که باعث ایجاد برآمدگی‌های کوچک و قرمز رنگ در سطح پوست می‌شود. این برجستگی‌ها هنگامی ایجاد می‌شوند که کراتین که نوعی پروتئین سلول‌های مو است، یک لایه محافظ بر روی سطح پوست تشکیل می‌دهد. این شرایط در اطراف منافذ مو ایجاد می‌شود. این عارضه معمولاً در باسن، پشت بازوها و ران‌ها بروز پیدا می‌کند.
4. آبسه پوست
اگر یک جوش بسیار بزرگ و دردناک یا خوشه‌ای از جوشهای بزرگ روی باسن خود دارید، به آبسه پوست مبتلا شده‌اید. این شرایط هنگامی که فولیکول مو آلوده می‌شود، بروز پیدا می‌کند. باکتری استافیلوکوک شایع‌ترین عامل این بیماری است. اما باکتری‌های دیگری مانند استرپتوکوک یا سودوموناس نیز می‌توانند در بروز این بیماری نقش داشته باشند.
راهکارهای پیشگیری از جوش باسن
برای اینکه از ایجاد جوش روی باستان پیشگیری کنید، می‌توانید راهکارهای زیر را به کار ببندید:
- آب به اندازه کافی بنوشید.
- از پوشیدن شلوار تنگ خودداری کنید.
- لباسی که متریال نایلونی دارد، نپوشید.
- بهداشت ناحیه مورد نظر را در بالاترین حالت ممکن نگه دارید.
- درصورت عرق کردن در روزهای گرم سال، در اولین فرصت دوش بگیرید.
- لباس‌ها، حوله‌ها و کالای خواب خود را به طور مرتب تمیز و ضدعفونی کنید.
- تغذیه خود را اصلاح کنید و غذاهای خیلی شیرین و چرب و حاوی مواد نگهدارنده را حذف کنید.
- بعد از ورزش کردن در باشگاه، به سرعت لباس خود را تعویض کرده و درصورت امکان دوش بگیرید.
- ناحیه مورد نظر خود را هر یک تا دو هفته یکبار با کمک محصولات طبیعی لایه‌برداری کرده یا به صورت سنتی کیسه بکشید.
- از وسایل و لباس‌های شخصی دیگران استفاده نکرده و همچنین وسایل و لباس‌های شخصی خود را با کسی به اشتراک بگذارید.
چه راه‌هایی برای درمان و ازبین بردن جوش باسن وجود دارد؟
مؤثرترین راه های رفع جوش باسن به شرح زیر است:
1. روغن تراپی با استفاده از روغن جوجوبا
روغن تراپی در برطرف کردن جوشهای باسن نقش مهمی دارد. به خصوص اگر این جوش‌ها از نوع آکنه باشند، به راحتی می‌توان روغن‌تراپی را به عنوان درمان به کار برد. روغن جوجوبا دارای ترکیبات ضدالتهاب و ضدعفونی کننده است. این قابلیت‌ها باعث پاکسازی پوست از آلودگی، چربی اضافه و عوامل مسدودکننده منافذ پوست می‌شود. برای روغن تراپی با این روغن طبیعی بهتر است تا از بین رفتن جوش‌ها و حتی بعد از آن، باسنتان را با روغن ماساژ دهید. پنج دقیقه ماساژ روزانه روغن جوجوبا می‌تواند ظرف چند هفته جوشهای باسن را از بین ببرد.
2. روغن تراپی با روغن درخت چای
روغن درخت چای از برگ‌های یک درخت استرالیایی با همین نام تهیه می‌شود. این روغن سال‌ها برای درمان عفونت‌های مختلف پوست و زخم‌ها مورد استفاده قرار می‌گرفته است. متخصصان روغن درخت چای را به عنوان درمان طبیعی و مؤثر جوش پوستی توصیه می‌کنند، زیرا دارای خواص ضد باکتریایی است.
مطالعات نشان داده‌اند که روغن درخت چای همچنین دارای خواص ضد التهابی است که به درمان آکنه باسن و سایر نقاط بدن کمک می‌کند. تحقیقات زیادی نشان داده‌اند که استفاده از روغن درخت چای به مدت 12 هفته آکنه خفیف تا متوسط را بهبود بخشیده و عوارض جانبی جدی نیز ندارد.
3. شستشوی منظم
شستشوی منظم بدن و باسن، منافذ پوست را تمیز و عاری از جرم، سلول‌های مرده و چربی اضافه نگه می‌دارد. حتی اگر ورزش می‌کنید یا مستعد بیماری فولیکولیت هستید، لازم است دو بار در روز پوست باسن خود را بشویید.
4. دوش بعد از تعریق
بعد از اینکه از کلاس یوگا، سالن ورزش و یا حتی هوای گرم بیرون برگشتید، باید دوش بگیرید. اگر عرق بر روی باسن شما بماند و یا با لباس ورزشی خیس از عرقتان سر کنید، به سرعت باسنتان جوش زده و یا جوش‌ها تشدید می‌شوند. دانه‌های عرق به سرعت جوشهای باسن را تحریک و تشدید می‌کند. پاکیزه و عاری از عرق نگه داشتن باسن یک راه رهایی از جوش است.
5.پوشیدن لباس مناسب
به طور معمول ، باکتری‌ها روی پوست قرار دارند. اما لباس‌های مناسب می‌توانند باکتری‌ها را به داخل منافذ پوست فشار دهند. بنابراین اگر لباس زیر شما که در ارتباط مستقیم با باسنتان است، از جنس نایلون و پلی استر باشد، جوشهای باسن سر و کله شان پیدا می‌شود. پس بهتر است لباس زیر پنبه‌ای را جایگزین لباس زیر پلاستیکی کنید. همچنین لباس ورزش تنگ می‌تواند جوش‌ها را تحریک کرده و وضعیت را بدتر کند. بنابراین بهتر است از پوشیدن اینگونه لباس‌ها کلاً صرفنظر کنید.
6. عدم دستکاری جوش‌ها
هیچ کاری به اندازه دستکاری و لمس مداوم جوش‌ها باعث تحریک آن نمی‌شود. شاید برای خالی کردن جوش باسن وسوسه شوید، اما این کار سلامت و زیبایی شما را تحت تأثیر قرار می‌دهد. دستکاری جوش باسن ممکن است حتی باعث عفونت شود و وضعیت را برای شما دشوارتر کند.
7. کمپرس گرم
استفاده از یک پارچه آغشته به آب گرم و یا کمپرس گرم به باز شدن جوش‌ها و خروج میکروب و آلودگی از آن کمک می‌کند.
8. استفاده از محلول آب و نمک
همانطور که گفتیم جوشهای پشت و باسن هنگامی که در اثر آلودگی منافذ پوست ایجاد می‌شود، دانه‌های قرمز و چرکی هستند. محلول آب و نمک دارای خواص ضد میکروبی است. بنابراین در تئوری و البته در عمل، درمان جوش چرکی باسن با استفاده از آب نمک ممکن است. این محلول رشد جوشهای باسن را نیز کاهش دهد.
اگر می‌خواهید از محلول آب و نمک برای از بین بردن جوش باسن استفاده کنید، می توانید حدود 1 قاشق چایخوری نمک را با 2 فنجان آب مخلوط کنید. سپس این محلول را با بر روی آکنه باسن خود بمالید. تکرار این کار تغییرات قابل توجه ایجاد می‌کند.
روش‌های خانگی درمان جوش باسن
برای از بین بردن جوش باسن روش‌های خانگی متعددی وجود دارد که عبارتند از:
1. محلول آب و نمک
مقداری نمک را با آب گرم مخلوط کنید و به‌عنوان کمپرس روی جوش قرار دهید. نمک نوعی ضدعفونی‌کننده طبیعی است و می‌تواند جوش باسن را از بین ببرد. علاوه بر آن می‌توانید ترکیب را به طور مستقیم بر روی جوش بمالید و چند بار در طول روز این عمل را تکرار کنید تا نتیجه دهد.
2. سرکه سیب
سرکه سیب دارای خواص ضد باکتری و ضد قارچ است و با از بین بردن سلول‌های مرده پوست باعث خشک شدن سریع جوش می‌شود. برای استفاده از این روش در وان حمام آب گرم بریزید و یک فنجان سرکه سیب به آن اضافه کنید. به مدت ۱۰ الی ۱۵ دقیقه درون وان بنشینید و پس از دو الی سه بار تکرار در هفته جوش‌ها از بین می‌روند.
3. بلغور جو دوسر
جو دوسر نقش موثری در از بین بردن سلول‌های مرده پوست و درمان جوش باسن دارد و همچنین زخم‌های ناشی از آن را درمان می‌کند. برای این کار یک فنجان جو دوسر را همراه با یک فنجان نمک سولفات در مخلوط‌کن بریزید و مقداری آب گرم به آن اضافه کنید. ترکیب به دست آمده را به مدت ۱۰ الی ۱۵ دقیقه روی ناحیه جوش قرار دهید و برای یک هفته و چند بار در روز این عمل را تکرار کنید.
4. خمیر دندان
یکی از کاربردهای خمیر دندان درمان جوشهای باسن است، در واقع خمیر دندان دارای خاصیت ضد باکتری است و به خشک شدن جوش کمک می‌کند. قبل از خواب مقداری خمیر دندان سفیدکننده را روی جوش بمالید و هنگام ظهر آن را با آب سرد بشویید. این عمل را تا زمان از بین رفتن تمام جوش‌ها تکرار کنید.
5. زردچوبه
زردچوبه از پرخاصیت‌ترین ادویه‌ها است که به دلیل وجود کورکومین باکتری‌ها را از بین می‌برد. برای درمان جوش باسن مقداری زردچوبه را با آب ترکیب نموده و آن را روی ناحیه آسیب‌دیده قرار دهید. پس از خشک شدن آن را بشویید و چند بار این عمل را تکرار کنید تا جوش‌ها به طور کامل از بین بروند.
روش‌های پزشکی درمان جوش باسن
روش‌های پزشکی برای از بین بردن جوش باسن عبارتند از:
1. لیزردرمانی
از محبوب‌ترین روش‌های پزشکی برای درمان جوش باسن استفاده از لیزر است. اشعه لیزر به عمق پوست نفوذ می‌کند و با از بین بردن سلول‌های مرده و چربی‌های اضافی زیر سطح پوست باعث از بین رفتن جوش باسن می‌شود.
2. میکرودرم ابریژن
در این روش نوین با استفاده از دستگاه کریستال‌ها به سطح پوست برخورد می‌کنند و باعث ترمیم پوست و نابودی سلول‌های مرده می‌شوند. در نتیجه جوشهای روی پوست از بین می‌روند و باعث کلاژن‌سازی و جوانسازی پوست می‌شود.
3. میکرونیدلینگ
از دیگر روش‌های پزشکی موثر برای رفع جوش باسن میکرونیدلینگ است که با برخورد سوزن‌های بسیار ریز به سطح پوست باعث تحریک کلاژن‌سازی می‌شود، در نتیجه پوست بازسازی می‌شود و جوش‌ها از بین می‌روند.
4. استفاده از محصولات موضعی
کرم‌ها و ژل‌های ضدالتهاب راهکار موثر برای کنترل و درمان جوشهای باسن هستند که توسط پزشک تجویز می‌شوند. این محصولات به طور روزانه مصرف می‌شوند و به کاهش باکتری‌ها و تمیز کردن منافذ پوست کمک می‌کنند.
چگونه جای جوش روی باسن را از بین ببریم؟
جای جوش باعث تغییر وضعیت پوست می‌شود و از دیگر معضلاتی است که علاوه بر جوش در اعتماد به نفس افراد نقش منفی می‌گذارد. با استفاده از روش‌های زیر جای جوش باسن را درمان کنید:
- برای جلوگیری از بروز جای جوش باسن از خاراندن و زخم کردن ناحیه آسیب‌دیده خودداری کنید.
- کرم‌ها و ژل‌های حاوی اسید سالیسیلیک باعث لایه‌برداری پوست و کاهش جای جوش باسن می‌شوند.
- با استفاده از مرطوب‌کننده‌های طبیعی رطوبت پوست خود را حفظ کنید و اجازه ندهید پوست خشک شود.
- پماد زینک اکساید از بهترین روش‌ها برای درمان جای جوش است و می‌توانید در کنار سایر درمان‌ها از آن استفاده کنید.
- روغن‌های طبیعی مانند روغن درخت چای و روغن زیتون دارای خواص ضدباکتری و ضدالتهابی هستند و جای جوش را بهبود می‌بخشند.
- از مصرف غذاهای چرب و حاوی قند بالا خودداری کنید و از رژیم غذایی سالم شامل آنتی‌اکسیدان‌ها، اسیدهای چرب امگا ۳ و ویتامین‌ها پیروی کنید.
- کمپرس گرم باعث افزایش گردش خون در ناحیه و کمپرس سرد با کاهش التهاب و قرمزی، جای جوش را از بین می‌برند، از هر دو نوع کمپرس نوبتی استفاده کنید.
سوالات متداول درباره جوش باسن
1. چگونه در سریع‌ترین زمان جوش باسن را از بین ببریم؟
سریع‌ترین راه برای از بین بردن جوش باسن، استفاده از روغن درخت چای است. این محصول جوش را به اصطلاح خشک می‌کند.
2. آیا برای جوش باسن باید به پزشک مراجعه کنیم؟
فقط در صورتی که جوش باسن حالت غیرطبیعی پیدا کرده و یا زیادی بزرگ، عفونی، دردناک و ملتهب شده است، باید به پزشک مراجعه کنید.
3. آیا تغذیه نامناسب باعث ایجاد جوش باسن می‌شود؟
بله. غذاهای چرب و شیرین و محصولات حاوی مواد نگهداره و البته فست فودها باعث ایجاد جوش در سراسر بدن و باسن می‌شود.