در این مطلب می‌خوانید:
کم پشتی مو در زنان و مردان به حدی آزاردهنده است که گاهی باورهای غلطی درباره علت‌های آن رواج پیدا می‌کند. در این نوشتار قرار است یک بار برای همیشه باورهای غلط درباره کم پشت شدن مو را بشناسید و البته اطلاعاتتان را درباره این عارضه کامل کنید.
علت کم پشتی مو در مردان
علت عمده کم پشت شدن و ریزش مو در مردان، ژنتیکی است. البته دلایل دیگری نیز برای ریزش موی مردان تعریف شده است که مشابه آن در زنان نیز دیده می‌شود. کم پشت شدن موی مردان معمولا از وسط سر آغاز شده و سپس به جلوی سر پیشروی می‌کند. در نهایت دور تا دور سر شروع به کم پشت شدن و ریزش می‌کند.
علت کم پشتی مو در زنان
رایج‌ترین دلیل کم پشت شدن مو در زنان هورمون‌ها هستند. برای مثال یائسگی، بارداری و زایمان می‌تواند منجر به کم پشت شدن مو در زنان شود. به علاوه کمبود آهن و دیگر ویتامین‌های ضروری یکی دیگر از دلایل رایج کم پشت شدن موی زنان است.
چه کسانی دچار کم پشتی مو می‌شوند؟
به جرات می‌توان گفت مستعدترین افراد برای کم‌پشتی مو، کسانی هستند که به طور ژنتیکی فولیکول‌های ضعیفی دارند. علاوه بر این، افرادی که استرس زیادی را تجربه می‌کنند، خانم‌ها در سنین باروری که دچار فقر آهن می‌شوند و زنان یائسه به احتمال زیاد دچار کم‌پشتی مو خواهند شد. مردان نیز به طور ژنتیکی دچار کم‌پشتی مو و در نهایت کچلی می‌شوند.
تاثیر رژیم غذایی روی کم پشتی موها
مو از دو ساختار اصلی تشکیل شده است؛ ساقه مو که همان چیزی است که می‌بینید و فولیکول مو که در زیر پوست پنهان شده است. مو از فولیکول مو رشد می‌کند. مو به طور معمول با سرعت 0.35 میلی‌متر در روز رشد می‌کند. پوست سر روزانه حدود 100 تار مو می‌ریزد، که می‌تواند بسته به عواملی بیشتر شود. فولیکول‌های مو بسیار فعال و حساس هستند. در واقع، سلول‌های فولیکول مو از جمله سلول‌هایی هستند، که به سرعت در بدن شما تقسیم می‌شوند. بنابراین جای تعجب نیست که کمبود مواد مغذی می‌تواند باعث کاهش تراکم موها شود. مواد غذایی موثر در تراکم موها عبارتند از:
آهن
کمبود آهن شایع‌ترین کمبود مواد مغذی در جهان است و می‌تواند باعث ریزش مو شود. این وضعیت مربوط به نوعی ریزش مو به نام تلوژن افلوویوم است، که با اختلال در چرخه رشد طبیعی مو بروز پیدا می‌کند. بنابراین کمبود آهن به شدت در کم پشت شدن و حتی ریزش مو نقش دارد.
ویتامین D
این عنصر نقش مهمی در رشد مو و سلامت فولیکول‌های مو دارد. سطح ویتامین D در افراد مبتلا به بیماری‌های ریزش مو، از جمله ریزش موی الگوی زنانه و یک بیماری پوستی خود ایمنی به نام آلوپسی آره‌آتا، پایین‌تر است. به همین دلیل مصرف مکمل‌های ویتامین D باعث رشد مجدد مو در افرادی که موی کم‌پشتی دارند، می‌شود.
روی
این عنصر یک ماده معدنی است که نقش مهمی در عملکرد سیستم ایمنی، سنتز پروتئین، تقسیم سلولی و ... دارد. روی برای عملکرد فولیکول مو ضروری است و از کوچک شدن فولیکول مو جلوگیری می‌کند. تحقیقات نشان داده است که انواع بیماری‌های ریزش مو مانند آلوپسی آره آتا، ریزش مو با الگوی مردانه، ریزش مو با الگوی زنانه و تلوژن افلوویوم با کمبود روی ارتباط مستقیم دارد.
سایر مواد معدنی
علاوه بر ویتامین‌ها و مواد معدنی بالا؛ کمبود مس، بیوتین، ویتامین B12، فولات و ریبوفلاوین نیز در کم پشت شدن موها نقش دارد.
باورهای غلط درباره کم پشت شدن مو در زنان و مردان
رایج‌ترین شایعات یا افسانه‌هایی که در جوامع مختلف در زمینه موی کم پشت در زنان و مردان وجود دارد، به شرح زیر است:
1. مردان طاس تستستورون بیشتری دارند!
بعضی از افراد تصور می‌کنند که مردان طاس تستسترون بیشتری داشته و احتمالا نیروی جنسی آن‌ها نیز بهتر است. با این حال، مطالعات نشان داده‌اند که مردان طاس سطح تستوسترون یکسان با مردان مودار دارند.
این بدان معنا نیست که هورمون‌ها نقشی در کم شدن تراکم مو و کچلی مردان ندارد. البته هورمونی به نام DHT در این شرایط نقش دارد. یعنی گاهی ژنتیک شما باعث می‌شود که اختلال در تولید این هورمون به عاملی تبدیل شود که فولیکول‌های شما در نهایت تولید و رشد مو را متوقف کند. در واقع بر اساس آرایش ژنتیکی شما، فولیکول‌های مویتان ممکن است کم و بیش نسبت به سطح هورمون‌ها حساس باشند.
2. پوشاندن سر باعث کم پشت شدن موها می‌شود!
یک باور غلط وجود دارد که پوشاندن پوست سر باعث کم پشت شدن مو می‌شود. در واقع بعضی از افراد تصور می‌کنند که فولیکول موی موجود در پوست سر برای رشد موها به اکسیژن موجود در هوا نیاز دارد. در حالی که فولیکول‌ها این اکسیژن را از خون می‌گیرند. بنابراین پوشاندن سر بوسیله کلاه در آقایان یا هر پوششی در خانم‌ها باعث کم پشت شدن مو نمی‌شود.
3. موی کم پشت هیچگاه پرپشت نمی‌شود!
گاهی در الگوهای ریزش موی زنانه یا مردانه که عامل اصلی ژنتیک است، درمانی وجود ندارد. با این حال دلایل دیگری مانند اختلالات هورمونی، استرس، تغذیه غلط یا بیماری‌های موقت برای کم پشتی مو وجود دارد. بنابراین بسیاری از دلایل ریزش و کم بودن تراکم موها قابل برطرف شدن است.
4. کچلی فقط در سنین بالا رخ می‌دهد!
شاید بیشتر افراد کچلی که شما می‌شناسید، مسن باشند. اما این یک باور غلط است که فقط زنان و مردان مسن به کچلی مبتلا می‌شوند. اگر شما در خانواده و فامیل خود سابقه ژنتیکی کچلی را داشته باشید، ممکن است در سنین کمتر نیز به این عارضه مبتلا شوید. بعضی از افراد حتی تا قبل از 21 سالگی دچار کچلی می‌شوند.
5. زنان طاس نمی‌شوند!
بر خلاف باور عموم، زنان هم می‌توانند طاس شوند. برخی محققان سهم زنان را در بین مبتلایان به تراکم بسیار کم مو 40 درصد می‌دانند. با این حال، زنان ریزش مو را متفاوت از مردان تجربه می‌کنند. طاسی الگوی مردانه به طور معمول از بالای سر شروع شده و ادامه می‌یابد تا اینکه فقط یک حلقه از مو در پشت سر باقی بماند. اما زنان به طور معمول کم شدن تراکم مو را در سرتاسر پوست سر تجربه می‌کنند.
6. قیچی زدن مرتب موها، از کم پشت شدن مو جلوگیری می‌کند!
این اقدام هیچ نقشی در کم پشت یا پرپشت شدن موی سر زنان و مردان ندارد. شاید به جهت رهایی از نوک خشک موها و موخوره بتوان از قیچی زدن مرتب موها کمک گرفت، اما برای افزایش تراکم مو خیر.
7. ژنتیک باعث ریزش موی گسترده است و تأثیری بر تراکم سرتاسری مو ندارد!
این هم یکی از باورهای غلط درباره تراکم کم موی زنان و مردان است. بعضی افراد تنها ریزش موی گسترده و یا سکه‌ای را ناشی از ژنتیک می‌دانند. این باور کاملا غلط است. خیلی از اوقات کم بودن تراکم مو در سرتاسر پوست سر نیز ریشه در ژنتیک شما دارد.
روش های درمان کم پشت شدن مو در زنان و مردان
حالا که 7 باور غلط درباره کم پشت شدن مو را برایتان شرح دادیم، بهتر است 7 حقیقت را نیز درباره این موضوع بدانید. این اطلاعات به شما در رهایی از کم پشت شدن مویتان کمک می‌کند:
- جدای از ژنتیک کم پشت شدن موی زنان و مردان ممکن است ناشی از زایمان، قطع کردن داروهای ضد بارداری، تغییرات هورمونی در اثر افزایش سن، کاهش وزن زیاد در مدت زمان کم، ابتلا به بیماری‌های خود ایمنی، عفونت یا اختلال پوستی و یا فقر یک ماده معدنی یا ویتامین باشد.
- ماساژ پوست سر تأثیر غیر قابل انکاری در افزایش تراکم موها در زنان و مردان دارد. این کار باعث افزایش گردش خون و دسترسی فولیکول‌ها به مواد مغذی مورد نیازشان برای رشد بهتر مو می‌شود.
- فولیک اسید، بیوتین و روی سه ماده مهم برای افزایش تراکم مو در زنان و مردان است. اگر این سه ماده را به اندازه کافی از مواد غذایی دریافت نمی‌کنید، بهتر است با مشورت پزشک از مکمل‌های غذایی شامل آن استفاده کنید.
- اگر مطمئن هستید که بیشتر از 100 تار مو در روز را از دست می‌دهید و تراکم موهایتان کمتر و کمتر می‌شوند، حتما به پزشک یا مشاور پوست و مو مراجعه کنید. ما در اینجا می‌توانیم در زمینه کم پشت شدن موی زنان و مردان به شما مشاوره دهیم.
- کاهش تراکم موها بسته به آنچه باعث آن شده است، می‌تواند درمان شود. افرادی که به دلیل کمبود مواد مغذی، استرس، بارداری و زایمان، کاهش وزن فوری، رژیم‌های غذایی غلط و سایر دلایل غیر ژنتیکی، دچار این عارضه می‌شوند، راه درمان دارند. کافی است دلیل اصلی کاهش تراکم موی خود را شناسایی کرده و با کمک پزشک یا مشاور پوست و مو آن را کنترل کنید.
- کم پشت شدن ناگهانی موها می‌تواند ناشی از تب بالا، استفاده از مدل‌های پرتنش بستن مو، قرار گرفتن در شرایط استرس‌زا و یا شروع نوعی درمان یا مصرف داروی خاص باشد. کشف این دلیل به شما در رهایی از آن کمک می‌کند.
- اگر دلیل کاهش تراکم موی شما تغذیه غلط است، باید مجموعه‌ای از مواد غذایی را در برنامه رژیم خود بگنجانید. آجیل و مغزیجاتی مانند گردو، ماهی چرب، تخم مرغ، غذاهای غنی شده و لبنیات از جمله این مواد غذایی است.
روش های خانگی برای درمان کم پشتی مو
راهکارهایی برای پرپشت کردن موی کم پشت در خانه وجود دارد. موثرترین این راهکارها عبارتند از:
ماسک تخم مرغ
تخم مرغ یک ماده بسیار مغذی برای مو و پوست سر محسوب می‌شود. اسیدهای چرب، لسیتین، بیوتین، ویتامین A، D، Eو B موجود در تخم مرغ، پوست سر را تقویت کرده و فولیکول‌ها را برای رشد موها تحریک می‌کند. برای استفاده از این ماسک کافی است دو عدد تخم مرغ را مخلوط کرده و بر روی موی خیس قرار دهید. سپس بعد از نیم ساعت موهایتان را با شامپوی ملایم بشویید.
تخم شنبلیله
این محصول تاثیر زیادی در پرپشت کردن موها دارد. کافی است تخم شنبلیله را شب تا صبح در آب بخیسانید. روز بعد ترکیب حاصل را از صافی گذرانده و با آب آن موها و پوست سرتان را بشویید.
درمان کم پشتی مو با روغن‌های گیاهی
روغن‌های گیاهی نیز در درمان کم‌پشتی مو موثرند. اما برای اینکه بتوان از این راه به نتیجه رسید، لازم است روغن‌درمانی را به صورت مستمر ادامه دهید. موثرترین روغن‌های گیاهی برای درمان کم پشتی مو عبارتند از:
1. روغن رزماری
این روغن فولیکول موها را به شدت تحریک کرده و جریان خون را در پوشت سر افزایش می‌دهد. روغن رزماری به خصوص برای افرادی که فولیکول‌های ضعیف و غیرفعال دارند، عملکرد رضایت‌بخشی دارد. قسمت‌های کم پشت ابرو و مو را می‌توان با ماساژ منظم روغن رزماری بر روی آن پرپشت کرد. این روغن گردش خون را افزایش داده و مواد مغذی و اکسیژن را به فولیکول‌ها می‌رساند.
2. روغن ماکادمیا
این محصول حاوی ویتامین A1، B1، B2، نیاسین و عناصر اساسی مانند كلسیم، آهن، فسفر، منیزیم و پتاسیم است. این عناصر در کنار هم به تقویت فولیکول‌های مو کمک کرده و تراکم موها را بهبود می‌بخشد.
3. روغن املا
این روغن هم پوست سر و مو را تقویت می‌کند و هم ریزش مو و کم پشتی را برطرف می‌سازد. این روغن سرشار از ویتامین C، ویتامین A، پلی فنول‌ها، اسیدهای آمینه شامل آلانین، لیزین، پرولین، اسید اسپارتیک، اسید گلوتامیک، پروتئین‌ها، کربوهیدرات‌ها، کلسیم، پتاسیم، منیزیم، آهن، کاروتن، آلکالوئیدها، گالوتانین‌ها و پکتین است. این عناصر بر روی مو و پوست سر تاثیر زیادی دارد و سلامت و تراکم موها را ارتقا می‌دهد.
چگونه موهای پرپشتی داشته باشیم؟
اگر می‌خواهید موهای پرپشتی داشته باشید، باید همیشه مراقب موهایتان باشید. یعنی لازم است در طول روز برنامه‌ای برای مراقبت از موهایتان داشته باشید. روغن‌تراپی موها و عدم استفاده مکرر از ابزار حرارتی و شامپوهای شیمیایی، بخشی از این برنامه مراقبتی است. برای اینکه موهایتان را پرپشت کنید، باید مجموعه‌ای از اقدامات بالا را انجام دهید. همچنین با برطرف کردن کمبودهای غذایی خود، می‌توانید فولیکول‌ها را تقویت کرده و تراکم موها را افزایش دهید.