- در این مطلب می‌خوانید:
لکه‌های قهوه‌ای روی پوست بدن معمولا جای نگرانی ندارند، اما برخی افراد ممکن است به دلایل زیبایی، به دنبال از بین بردن آن‌ها باشند. روش‌هایی مانند لیزر درمانی و میکرودرم ابریژن، می‌توانند به این منظور کمک کنند. این لکه‌ها که به آن‌ها هایپرپیگمانتاسیون هم می‌گویند، در نتیجه تولید بیش‌از حد ملانین ایجاد می‌شوند.
ملانین همان رنگدانه‌ای است، که به چشم، پوست و مو رنگ می‌دهد. بسته به علت ایجاد، ممکن است این لکه‌ها را با نام‌های مختلفی مثل لکه‌های پیری یا لکه‌های ناشی از آفتاب بشناسند. اندازه و تعداد این لکه‌ها در افراد مختلف، متفاوت است.
لکه‌های قهوه ای روی بدن چیست و در چه قسمت‌هایی دیده می‌شود؟
لکه‌های قهوه‌ای روی بدن هایپرپیگمانتاسیون نام دارد. رنگ لکه‌های تیره به رنگ پوست هر فرد بستگی دارد، اما بسته به علت ایجاد، ممکن است از قهوه‌ای روشن تا قهوه‌ای تیره یا خاکستری متغیر باشند. این لکه‌ها اندازه‌های مختلفی دارند و می‌توانند در هر قسمت از بدن ایجاد شوند. لکه‌های پیری که یکی از دلایل این تیرگی‌ها هستند، بیشتر در مناطقی که در معرض نور خورشید قرار می‌گیرند، مانند پشت دست‌ها، صورت، شانه‌ها و کمر مشاهده می‌شوند.
هایپرپیگمانتاسیون پس از التهاب هم، می‌تواند در هر نقطه‌ای از بدن ظاهر شود، اما معمولا در نواحی دارای مشکلات پوستی مانند آکنه یا اگزما شایع‌تر است. گاهی لکه‌های عمیق‌تر می‌توانند به رنگ آبی یا خاکستری دیده شوند یا حتی بسیار تیره‌تر از رنگ طبیعی پوست فرد باشند.
همچنین بخوانید: از بین بردن لکه‌های قهوه‌ای جای جوش
راه‌های تشخیص لکه‌های قهوه‌ای روی پوست چیست؟
یک پزشک یا متخصص پوست می‌تواند با معاینه لکه‌ها و بررسی سوابق پزشکی شما، علت آن‌ها را تشخیص دهد. در طول معاینه، ممکن است پزشک از لامپ وود استفاده کند؛ ابزاری که با تابش نور فرابنفش به بررسی دقیق‌تر لکه‌ها می‌پردازد. اگر پزشک به سرطان پوست مشکوک شود، برای تشخیص قطعی، از لکه‌های پوستی نمونه‌برداری خواهد کرد.
علت لکه‌های قهوه‌ای روی بدن چیست؟
در ادامه به برخی از دلایل احتمالی ایجاد لکه‌های تیره روی پوست می‌پردازیم:
1. آسیب‌های ناشی از نور خورشید
لکه‌های ناشی از آفتاب که با نام‌های لکه‌های خورشیدی یا کبدی هم شناخته می‌شوند، پس از قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض نور خورشید یا استفاده از تخت‌های برنزه‌کننده، روی پوست ظاهر می‌شوند. این لکه‌ها بیشتر در قسمت‌هایی از بدن که با نور خورشید در تماس مستقیم هستند، مانند صورت، دست‌ها و بازوها، پدید می‌آیند.
2. تغییرات هورمونی
ملاسما یک بیماری پوستی است، که به شکل لکه‌های کوچک تغییر رنگ یافته در پوست ظاهر می‌شود. این عارضه به‌ویژه در میان خانم‌ها و افراد باردار شایع‌تر است و معمولا در دوران باروری رخ می‌دهد. لکه‌های ملاسما اغلب در نواحی چانه، گونه‌ها، بالای لب، پیشانی و روی بینی دیده می‌شوند.
3. عوارض جانبی داروها
برخی داروها می‌توانند باعث افزایش رنگدانه‌های پوستی و ایجاد لکه‌های تیره شوند. داروهای رایج در این زمینه شامل داروهای ضد التهاب، داروهای شیمی‌درمانی، داروهای ضد مالاریا و داروهای ضد تشنج هستند.
4. التهاب و بهبود زخم
لکه‌های تیره ممکن است در پی التهابات پوستی به دلایل مختلف مانند اگزما، آکنه یا پسوریازیس ایجاد شوند. همچنین پس از بهبود زخم‌هایی مانند جای سوختگی، گزش حشرات یا بریدگی‌ها هم، ممکن است لکه‌های تیره‌ای باقی بماند که با گذشت زمان محو می‌شوند.
5. دیابت
دیابت می‌تواند باعث تیره شدن برخی نواحی پوست شود. برخی از عوارض پوستی مرتبط با دیابت عبارتند از:
- درموپاتی دیابتی: که با لکه‌های قهوه‌ای یا قرمز روی ساق پا همراه است.
- آکانتوزیس نیگریکانس: که باعث تیره و مخملی شدن پوست می‌شود.
- نکروبیوزیس لیپوئیدیکا: که با برآمدگی‌های سفت و زرد یا قهوه‌ای رنگ ظاهر می‌شود.
- گزانتوماتوزیس: که منجر به ایجاد برآمدگی‌های خارش‌دار یا حساس به رنگ زرد مایل به قرمز روی دست‌ها، پاها و سایر نقاط بدن می‌شود.
6. سرطان پوست
در موارد نادر، یک لکه تیره جدید می‌تواند نشانه‌ای از سرطان پوست باشد.
ویژگی‌های لکه‌هایی که ممکن است به ملانوما یا سرطان پوست اشاره کنند عبارتند از:
- عدم تقارن در شکل
- مرزهای نامنظم، محو یا دندانه‌دار
- رنگ‌بندی نامنظم
- اندازه بزرگ‌تر از ۶ میلی‌متر
- تغییر در رنگ یا اندازه لکه
راه‌های درمان لکه‌های قهوه‌ای بدن چیست؟
برای تشخیص علت دقیق لکه‌ها و دریافت درمان مناسب، صرف‌نظر از محل آن‌ها، مشورت با یک متخصص پوست ضروری است. اگر ناگهان متوجه لکه‌های قهوه‌ای روی پوست خود شدید، جای نگرانی نیست؛ گزینه‌های درمانی مختلفی برای آن وجود دارد. در ادامه به برخی از این روش‌های رایج اشاره شده‌است:
- پییلینگ شیمیایی: پیلینگ‌های سطحی به از بین بردن لایه‌های بیرونی پوست کمک کرده و باعث کاهش و محو شدن لکه‌ها می‌شوند.
- فوتوتراپی: در این روش، نور شدید پالسی به رنگدانه ملانین در لکه‌ها نفوذ می‌کند، و آن را تجزیه کرده، که در نهایت به محو شدن لکه منجر می‌شود.
- لیزر درمانی: با استفاده از انرژی متمرکز لیزر، لکه‌های تیره هدف قرار گرفته و از بین می‌روند. لیزرهای مختلفی مانند Fraxel، excel V و PicoSure برای این کار وجود دارند.
- برداشتن با جراحی: برای لکه‌های بزرگ‌تر یا مقاوم، متخصص پوست ممکن است برداشتن ناحیه آسیب‌دیده با جراحی را توصیه کند.
- کرایوتراپی (فریز کردن): این روش با استفاده از نیتروژن مایع، لکه را فریز کرده و رنگدانه‌های اضافی آن را از بین می‌برد.
- محصولات مراقبت از پوست: کرم‌ها و سرم‌های روشن‌کننده که بدون نسخه یا با نسخه پزشک در دسترس هستند، می‌توانند به تدریج لکه‌های تیره را محو کنند.
،، متن انگلیسی:
"Understanding the causes and risks of sunspots and dark spots is the first step toward achieving clearer skin. Consult with your local dermatologist to determine the most suitable treatment option for your specific concerns and skin type. Each treatment has its pros and cons, so weighing the factors and discussing your goals with a skincare professional will help you make an informed decision on the path to radiant and spot-free skin. "
متن فارسی:
درک علل و خطرات لکه‌های ناشی از آفتاب و لکه‌های تیره، اولین قدم به سوی داشتن پوستی شفاف‌تر است. برای تعیین مناسب‌ترین روش درمانی با توجه به نوع پوست و نگرانی‌های خاص خود، با متخصص پوست خود مشورت کنید. هر روش درمانی مزایا و معایب خاص خود را دارد، بنابراین بررسی دقیق این عوامل و گفتگو با یک متخصص به شما کمک می‌کند، تا تصمیمی آگاهانه برای داشتن پوستی درخشان و بدون لک بگیرید.
منبع: forefrontdermatology
چگونه می‌توان در خانه لکه‌های قهوه‌ای بدن را درمان کرد؟
علاوه‌بر روش‌های تخصصی و داروهای تجویزی، برخی افراد ممکن است از روش‌های خانگی زیر برای محو کردن لکه‌های تیره روی پوست استفاده کنند:
1. کرم‌های بدون نسخه
کرم‌های روشن‌کننده پوست که بدون نسخه پزشک فروخته می‌شوند، به اندازه داروهای تجویزی قوی نیستند، اما می‌توانند موثر واقع شوند. این کرم‌ها حاوی ترکیباتی مانند آزلائیک اسید، رتینول، یا آلفا هیدروکسی اسید هستند، که می‌توانند به تسریع لایه‌برداری و رشد پوست جدید کمک کنند.
هنگام انتخاب این کرم‌ها، بهتر است با یک متخصص مشورت کنید، زیرا برخی از آن‌ها ممکن است عوارض جانبی داشته‌باشند.
2. درمان‌های طبیعی
برخی محصولات با ترکیبات طبیعی می‌توانند در درمان لکه‌های تیره مفید باشند.
- آلوئه‌ورا: آلوئه‌ورا حاوی آلوئین و آلوزین است، که دو ترکیب طبیعی با خاصیت کاهش رنگدانه هستند. این ترکیبات می‌توانند به روشن شدن پوست و درمان هایپرپیگمانتاسیون کمک کنند. برای استفاده، کافی است ژل آلوئه‌ورا را پیش از خواب روی لکه‌ها بمالید و صبح روز بعد با آب گرم بشویید. این کار را هر روز تکرار کنید تا رنگ پوست یکدست شود.
- عصاره پیاز قرمز: عصاره پیاز قرمز در برخی از کرم‌های روشن‌کننده پوست و از بین بردن جای زخم استفاده می‌شود. برخی تحقیقات نشان می‌دهد که عصاره این پیاز می‌تواند به کاهش هایپرپیگمانتاسیون کمک کند. می‌توانید کرم‌هایی را پیدا کنید که حاوی عصاره پیاز قرمز هستند و طبق دستورالعمل روی بسته‌بندی از آن‌ها استفاده کنید.
- عصاره چای سبز: برخی افراد معتقدند که عصاره چای سبز می‌تواند اثر روشن‌کنندگی روی پوست داشته‌باشد. یک مطالعه در سال ۲۰۱۸ هم، این ادعا را تایید کرده‌است. می‌توانید عصاره چای سبز را خریداری و طبق دستور مصرف کنید. برای استفاده از چای کیسه‌ای، آن را در آب جوش قرار دهید، سپس پس از خنک شدن، آن را روی لکه‌ها بمالید و این کار را دو بار در روز تکرار کنید.
- عصاره شیرین‌بیان: عصاره شیرین‌بیان حاوی ترکیبات فعالی مانند گلابریدین است که می‌تواند، به روشن شدن هایپرپیگمانتاسیون ناشی از ملاسما و قرار گرفتن در معرض آفتاب کمک کند. کرم‌های موضعی حاوی عصاره شیرین‌بیان در داروخانه‌ها موجود هستند و می‌توانید طبق دستورالعمل آن‌ها را استفاده کنید.
- شیر: شیر، دوغ و حتی شیر ترش‌شده به‌دلیل داشتن لاکتیک اسید می‌توانند به روشن شدن لکه‌های تیره کمک کنند. لاکتیک اسید نوعی آلفا هیدروکسی اسید است، که در محصولات آرایشی برای لایه‌برداری و جوانسازی پوست به کار می‌رود. اگرچه مقدار لاکتیک اسید در شیر کمتر است، اما می‌تواند تاثیر مثبتی داشته‌باشد. برای استفاده، یک پنبه را به شیر آغشته کرده و روزی دو بار روی لکه‌ها بمالید و این کار را برای چند هفته یا چند ماه ادامه دهید.
راه‌های پیشگیری از لکه‌های قهوه‌ای روی بدن کدامند؟
برای جلوگیری یا کاهش لکه‌های تیره روی پوست، می‌توانید از راهکارهای زیر استفاده کنید:
- استفاده از ضدآفتاب: محافظت از پوست در برابر اشعه فرابنفش خورشید، حیاتی‌ترین قدم برای جلوگیری از لکه‌های تیره است. از یک ضدآفتاب با حداقل SPF 30 استفاده کرده و هر دو ساعت یکبار، به‌خصوص هنگام فعالیت در فضای باز، آن را تجدید کنید.
- کاهش قرار گرفتن در معرض آفتاب: سعی کنید در ساعات اوج تابش خورشید یعنی ۱۰ صبح تا ۴ عصر، کمتر در معرض نور مستقیم قرار بگیرید. استفاده از کلاه لبه‌پهن و لباس‌های محافظ هم، به شما کمک می‌کند.
- محصولات روشن‌کننده پوست: کرم‌ها و سرم‌های موضعی حاوی ترکیباتی مانند ویتامین C، رتینوئیدها یا کوجیک اسید می‌توانند با مهار تولید ملانین، به محو شدن لکه‌های موجود و پیشگیری از تیره تر شدن آن کمک کند.
- لایه‌برداری منظم: لایه‌برداری ملایم، لایه سطحی پوست را از بین می‌برد و به نمایان شدن پوستی یکدست‌تر و روشن‌تر کمک می‌کند. می‌توانید چند بار در هفته از یک لایه‌بردار شیمیایی یا اسکراب ملایم استفاده کنید.
- کنترل اختلالات هورمونی: تغییرات هورمونی، به ویژه در دوران بارداری یا یائسگی، می‌توانند در ایجاد لکه‌ها نقش داشته‌باشند. در صورت مشاهده لکه‌های هورمونی، مشورت با پزشک می‌تواند به شناسایی و درمان مشکل اصلی کمک کند.
سوالات متداول درباره لکه‌های قهوه‌ای روی پوست بدن
1. چرا لکه‌های قهوه‌ای به‌طور ناگهانی روی پوست ظاهر می‌شوند؟
لکه‌های قهوه‌ای می‌توانند به دلیل افزایش رنگدانه ملانین به‌طور ناگهانی ظاهر شوند، که اغلب توسط عواملی مانند قرار گرفتن در معرض آفتاب، تغییرات هورمونی، سن، یا بیماری‌های پوستی ایجاد می‌شود.
2. آیا لکه‌های قهوه‌ای نشانه یک بیماری جدی‌تر هستند؟
در برخی موارد، لکه‌های قهوه‌ای ناگهانی ممکن است نشانه یک بیماری زمینه‌ای مانند بیماری کبد یا دیابت باشند. بهتر است لکه‌های کبدی یا لکه‌های قهوه‌ای مشکوک توسط متخصص پوست بررسی شوند.
3. چگونه از ایجاد لکه‌های قهوه‌ای جدید جلوگیری کنم؟
استفاده مداوم از ضدآفتاب، اجتناب از قرار گرفتن بیش‌از حد در معرض نور خورشید، داشتن یک برنامه مراقبت از پوست مناسب و مدیریت نوسانات هورمونی می‌تواند به جلوگیری از ایجاد لکه‌های قهوه‌ای جدید کمک کند.
4. آیا می‌توان لکه‌های قهوه‌ای را از بین برد یا روشن کرد؟
بله، گزینه‌های درمانی مختلفی مانند کرم‌های موضعی، پیلینگ شیمیایی، لیزر درمانی و کرایوتراپی می‌توانند به کاهش ظاهر لکه‌های قهوه‌ای کمک کنند.
5. آیا لکه‌های قهوه‌ای به خودی خود از بین می‌روند؟
لکه‌های قهوه‌ای ممکن است به تدریج با گذشت زمان محو شوند، اما معمولا برای مشاهده بهبود قابل‌توجه، به درمان فعال نیاز است.
6. آیا لکه‌های قهوه‌ای نشان‌دهنده کمبود ویتامین یا مواد معدنی هستند؟
اگرچه کمبودها یک علت شایع نیستند، اما برخی مطالعات ارتباط بین سطوح پایین آنتی‌اکسیدان‌هایی مانند ویتامین‌های C و E و افزایش مشکلات هایپرپیگمانتاسیون را نشان می‌دهند.
7. آیا استرس می‌تواند باعث ایجاد لکه‌های قهوه‌ای شود؟
استرس می‌تواند با ایجاد عدم تعادل هورمونی که تولید بیش‌از حد ملانین را تحریک می‌کند، به‌طور غیرمستقیم به ایجاد لکه‌های قهوه‌ای کمک کند.
8. آیا لکه‌های قهوه‌ای مسری هستند؟
خیر، لکه‌های قهوه‌ای مسری نیستند و نمی‌توانند از فردی به فرد دیگر سرایت کنند.
9. آیا لکه‌های قهوه‌ای با افزایش سن بدتر می‌شوند؟
بله، لکه‌های ناشی از آفتاب، لکه‌های پیری و سایر لکه‌های پوستی که از آسیب‌های ناشی از آفتاب و تغییرات هورمونی ناشی می‌شوند، می‌توانند با گذشت زمان برجسته‌تر شوند.
10. آیا لکه‌های قهوه‌ای می‌توانند نشانه سرطان پوست باشند؟
در حالیکه لکه‌های قهوه‌ای معمولا خوش‌خیم هستند، مهم است که هرگونه تغییر در اندازه، شکل یا رنگ آن‌ها را زیر نظر بگیرید، زیرا این تغییرات می‌توانند به طور بالقوه نشان‌دهنده یک رشد سرطانی باشند.
11. چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنم؟
اگر روی پوستتان نواحی ضخیم، پوسته‌پوسته یا ضایعات شبیه زگیل با رنگ قرمز تا قهوه‌ای دیده می‌شود، ممکن است کراتوز اکتینیک باشد که نشانه اولیه سرطان پوست است و باید توسط پزشک بررسی شود. همچنین خال‌های دردناک یا در حال رشد و لکه‌های قهوه‌ای جدید روی پوست نیاز به توجه پزشکی دارند.
12. درمان لکه‌های تیره روی بدن چقدر زمان می‌برد؟
در افراد با پوست تیره‌تر، هایپرپیگمانتاسیون معمولا در عرض ۶ تا ۱۲ ماه پس از رفع علت، محو می‌شود. با این حال، لکه‌های عمیق‌تر و پررنگ‌تر ممکن است سال‌ها طول بکشد تا از بین بروند.
نویسنده: تیم مشاوران زیمالب
منبع: healthline.com - forefrontdermatology.com - medicalnewstoday.com - pacificderm.ca
دیدگاه‌های کاربران