علت تیرگی چانه و دور لب

در این مطلب می‌خوانید:

تیرگی چانه و دور لب یکی از مشکلات پوستی رایج است که می‌تواند اعتمادبه‌نفس افراد را تحت‌تأثیر قرار دهد و اغلب نتیجه افزایش تولید ملانین در پوست است.

بروز تیرگی دور لب و چانه می‌تواند نشانه‌ای از طیف گسترده‌ای از عوامل از جمله عوامل خارجی و داخلی باشد.

اگر شما هم با تیرگی دور لب و چانه دست‌وپنجه نرم می‌کنید و می‌خواهید هرچه زودتر این مشکل را حل کنید، تا انتها همراه ما باشید.

در ادامه، به بررسی علت‌های اصلی، افراد در معرض خطر، راهکارهای درمانی و پیشگیری از تیرگی دور لب و چانه می‌پردازیم تا به شما کمک کنیم تا با آگاهی کامل، پوستی روشن‌تر و سالم‌تر داشته باشید.

1. ملاسما

ملاسما یکی از شایع‌ترین علل تیرگی چانه و دور لب است که با ظاهرشدن لکه‌های قهوه‌ای تیره یا خاکستری-قهوه‌ای روی گونه‌ها، پیشانی، بینی و اطراف دهان مشخص می‌شود.

ملاسما اغلب به‌عنوان ماسک بارداری شناخته می‌شود و عمدتاً ناشی از تغییرات هورمونی در زمان بارداری، یائسگی یا مصرف قرص‌های ضدبارداری است.

 قرارگرفتن در معرض نور خورشید می‌تواند این لکه‌ها را تشدید کند. ملاسما بیشتر در زنان رخ می‌دهد و حدود ۱۰ درصد موارد در مردان است.

2. عوارض جانبی داروها

عوارض جانبی برخی داروها می‌تواند منجر به تیرگی چانه و دور لب شود.  برای مثال قرص‌های ضدبارداری خوراکی خطر ابتلا به ملاسما و تیرگی اطراف دهان را افزایش می‌دهند، زیرا هورمون‌های موجود در آن‌ها می‌توانند سلامت پوست را تحت‌تأثیر قرار دهند.

علاوه بر داروهای ضدبارداری، داروهای جایگزین هورمون به‌ویژه استروژن، داکسی‌سایکلین و داروهای شیمی‌درمانی می‌توانند باعث بروز تیرگی در ناحیه اطراف لب و چانه شوند.

3. آسیب و التهاب پوست چانه و دور لب

آسیب و التهاب پوست یکی از اصلی‌ترین علل تیرگی چانه و دور لب است که به‌عنوان هایپرپیگمانتاسیون پس از التهاب شناخته می‌شود. این وضعیت زمانی رخ می‌دهد که پوست پس از آسیب‌هایی مانند آکنه، سوختگی، عفونت یا بریدگی‌های کوچک، ملانین بیشتری تولید کند و لکه‌های قهوه‌ای یا سیاه ایجاد شود.

در افراد با پوست حساس، این التهاب‌ها می‌توانند به‌سرعت به تیرگی تبدیل شوند و معمولاً پس از چند ماه کم‌رنگ می‌گردند، اما اگر درمان نشود، ماندگار می‌مانند.

4. کمبود ویتامین

کمبود ویتامین‌ها می‌تواند نقش مهمی در تیرگی چانه و دور لب ایفا کند، زیرا این کمبودها تعادل پوستی را برهم می‌زنند.

کمبود ویتامین B12 می‌تواند تغییرات رنگ‌دانه‌ای ایجاد کند و منجر به تیرگی شود، درحالی‌که کمبود ویتامین D اغلب با ملاسما مرتبط است.

یک مطالعه در سال ۲۰۱۸ نشان داد که افراد مبتلا به ملاسما معمولاً کمبود ویتامین D دارند که ممکن است به دلیل اجتناب از خورشید برای جلوگیری از تشدید لکه‌ها باشد. این کمبودها می‌توانند تولید ملانین را افزایش دهند و پوست را حساس‌تر کنند.

5. سیگارکشیدن

اگرچه نمی‌توان گفت سیگارکشیدن به‌عنوان علت اساسی تیرگی چانه و دور لب شناخته شده است، اما عوامل مرتبط با سبک زندگی مانند سیگار می‌توانند به طور غیرمستقیم التهاب پوستی و آسیب اکسیداتیو ایجاد کنند که تولید ملانین را افزایش می‌دهد.

سیگارکشیدن می‌تواند جریان خون را کاهش دهد و پوست را کدرتر کند که در ترکیب با دیگر عوامل مانند التهاب یا کمبود ویتامین، تیرگی را تشدید نماید.

6. حساسیت پوستی

حساسیت پوستی یکی دیگر از عوامل تیره‌شدن چانه و دور لب است که اغلب از طریق درماتیت تماسی یا آلرژیک ایجاد می‌شود. این حساسیت می‌تواند ناشی از مواد موجود در خمیردندان، بالم لب یا دیگر محصولات مراقبتی باشد و منجر به التهاب و PIH شود.

درماتیت پریورال که با راش اطراف دهان و بینی همراه است، اغلب از استروئیدهای موضعی یا محصولات تحریک‌کننده ناشی می‌شود و لکه‌های تیره ایجاد می‌کند. افراد با پوست حساس بیشتر مستعد هستند و این حساسیت می‌تواند با مالش تلفن همراه یا ماسک صورت تشدید شود، زیرا باکتری‌ها و مواد شیمیایی پوست را التهابی می‌کنند.

علاوه بر این، لیس زدن مکرر لب‌ها باعث بروز درماتیت لیکر می‌شود و در بلندمدت می‌تواند پوست اطراف لب‌ها را تیره، پوسته‌پوسته و ملتهب کند.

چه کسانی بیشتر در معرض تیرگی چانه و دور لب قرار می‌گیرند؟

اگرچه همه افراد می‌توانند تیرگی دور لب و چانه را تجربه کنند و این عارضه مختص گروه خاصی نیست، اما محتمل‌ترین گروه‌هایی که بیشتر ممکن است دچار تیرگی دور لب و چانه شوند عبارت‌اند از:

• افراد با پوست تیره‌تر بیشتر در معرض خطر هستند، زیرا ملانین بیشتری تولید می‌کنند.
• زنان در دوران بارداری، یائسگی یا مصرف قرص‌های ضدبارداری به دلیل تغییرات هورمونی بیشتر تحت‌تأثیر قرار می‌گیرند.
• افرادی که از کرم ضدآفتاب استفاده نمی‌کنند و در معرض نور خورشید قرار می‌گیرند.

علاوه بر این، افراد مسن‌تر بیشتر مستعد تجربه تیرگی روی پوست صورت هستند که این لکه‌ها مرتبط با افزایش سن است.

راه‌های درمان تیرگی چانه و دور لب

درمان تیرگی اطراف لب‌ در مقایسه با سایر نواحی صورت کمی دشوارتر است؛ زیرا پوست این ناحیه ظریف و حساس است. بااین‌وجود راه‌های درمانی خانگی و دارویی مناسبی برای بهبود تیرگی چانه و دور لب وجود دارد که در ادامه بررسی می‌شوند‌.

1 . درمان‌های خانگی

درمان‌های خانگی می‌توانند گزینه‌ای ایمن و در دسترس برای کاهش تیرگی چانه و دور لب باشند، به‌ویژه برای موارد خفیف، اما باید با احتیاط استفاده شوند تا التهاب تشدید نشود. این روش‌ها بر پایه مواد طبیعی و روتین‌های ساده تمرکز دارند.

•  لایه‌برداری ملایم برای روشن‌کردن لکه‌ها مؤثر است.
• استفاده روزانه از ضدآفتاب برای محافظت از ناحیه دهان در برابر UV لکه‌ها را کم‌رنگ می‌کند.
• رتینوئیدها می‌توانند به روشن‌شدن پوست کمک کنند البته باید به‌تدریج استفاده شوند تا از تحریک و خشکی پوست پیشگیری شود.
• سرم‌های روشن‌کننده حاوی ویتامین C به‌عنوان آنتی‌اکسیدان برای مهار تولید ملانین می‌تواند در رفع تیرگی در پوست‌های بدون التهاب کمک‌کننده باشد

2. درمان‌های دارویی

درمان‌های دارویی برای موارد شدیدتر مناسب هستند و باید تحت‌نظر متخصص پوست انجام شوند تا از بروز عوارض جانبی جلوگیری شود. این روش‌ها اغلب متناسب با علت اصلی به کار برده می‌شوند.

• هیدروکینون
• لیزردرمانی
• اسید آزلائیک
• اسید کوجیک
• رتینوئیدهای قوی
• لایه‌برداری شیمیایی

نکاتی برای پیشگیری از بروز تیرگی چانه و دور لب

پیشگیری از تیرگی چانه و دور لب می‌تواند شما را از شر هزینه‌های درمان و دردسرهایش راحت کند. با دنبال‌کردن راهکارهای پیشگیری، سلامت پوست را حفظ خواهید کرد و احتمال بروز تیرگی اطراف لب و چانه را به حداقل خواهید رساند. برخی از مهم‌ترین راهکارهای پیشگیری از بروز تیرگی عبارت‌اند از:

•  روزانه از ضدآفتاب برای محافظت از نور مرئی و UV استفاده کنید.
• از محصولات پوستی و بالم لب‌های غیر کومدوژنیک و باکیفیت استفاده کنید.
• برای جلوگیری از گسترش باکتری و التهاب، از لمس‌کردن صورت و ترکاندن جوش‌ها خودداری کنید.
• از یک روتین پوستی مناسب برای مراقبت از پوستتان کمک بگیرید‌.

سؤالات متداول علت تیرگی چانه و دور لب

1. کمبود چه ویتامین‌هایی با تیرگی اطراف لب و چانه در ارتباط است؟

کمبود ویتامین D و B12 می‌توانند در تیره‌شدن پوست اطراف لب‌ها و چانه تأثیر داشته باشند.‌

2. چه زمانی باید برای تیرگی چانه و دور لب به پزشک مراجعه کرد؟

اگر لکه‌ها ماندگار باشند، با التهاب همراه باشند یا مشکوک به بیماری زمینه‌ای مانند کمبود ویتامین یا آلرژی باشند، حتماً باید با پزشک مشورت کنید.

3. آیا درمان‌های خانگی برای همه انواع تیرگی مؤثر هستند؟

خیر، برای موارد خفیف مناسب‌اند، اما اگر التهاب وجود داشته باشد، ممکن است تیرگی را تشدید کنند؛ بنابراین همیشه با متخصص نشورت کنید.

سخن پایانی

تیرگی چانه و دور لب مشکلی قابل مدیریت است که اغلب از ترکیب عوامل هورمونی، التهابی و خارجی ناشی می‌شود، اما با تشخیص دقیق و روتین مراقبتی مناسب، می‌توانید نتایج مثبتی ببینید.

از ملاسما و PIH گرفته تا کمبود ویتامین و حساسیت‌ها، کلید موفقیت در پیشگیری با استفاده از ضدآفتاب روزانه، اجتناب از مصرف محصولات تحریک‌کننده و کمک‌گرفتن از درمان‌های هدفمند مانند نیاسینامید یا لیزر است. به یاد داشته باشید، پوست اطراف دهان حساس است، پس تغییرات را تدریجی اعمال کنید و اگر لازم بود، از متخصص کمک بگیرید.

با صبوری و استمرار در درمان و پیشگیری، می‌توانید تیرگی‌های دور لب و چانه را از بین ببرید.

نویسنده: تیم مشاوران زیمالب

منبع: healthline - melasmaclinic